روز جهانی معلم در افغانستان اما یادآور خاطرات تلخ و فشارهای گروه طالبان علیه این قشر اجتماعی به ویژه معلمان زن همراه شده است.
معلمان افغانستان می‌گویند هرچند در گذشته نیز با مشکلات زیادی مواجه بودند، اما با تسلط گروه طالبان طی دو سال اخیر مشکلات آنان چند برابر شده است.
با وضع محدودیت علیه زنان و مسدود شدن مکاتب به روی دختران، هزاران معلم خانه نشین شده و شماری نیز بدلایل امنیتی، راه فرار در پیش گرفتند.
سیزدهم مهر برابر با پنجم اکتبر، از سوی سازمان یونسکو با هدف ارج گذاری به مقام معلم و توجه دولت ها به این قشر، به «روز جهانی معلم» نام‌گذاری شده است.
در کشورِ افغانستان اما این روز، همواره یاد آور خاطرات تلخ و مشکلات معلمان این کشور بوده است.
معلمان در افغانستان از ابتدایی ترین و حد اقل امکانات زندگی برخوردار نبوده، جزء اقشار فقیر و یا متوسط جامعه به حساب می روند.
وضعیت معیشتی و میزان دسترسی به حقوق و امکانات زندگی معلمان افغانستان از هیچ بُعدی با کشورهای همسایه و جهان قابل مقایسه نبوده و معلمان این کشور از وضعیت بد اقتصادی و معیشتی رنج می‌برند.
با این حال، معلمانِ کم توقع افغانستانی به همین وضع هم شاید راضی بودند، اما سلطه‌ی گروه طالبان عرصه را بر این قشر چنان تنگ کرده که حتی برخی از معلمان برای زنده ماندن حاضر به فروش اعضای بدن و یا فرزندانشان شدند.
در این میان، هزاران معلم زن با بسته شدن دروازه‌ی مکاتب دخترانه‌ی بالاتر از کلاس ششم، خانه نشین شدند.
با سلطه‌ی طالبان در افغانستان، مکاتب این کشور که پیش از آن نیز به دلیل شیوع کووید-۱۹ به مدت دوسال تقریبا تعطیل بودند، دوباره بسته شدند.
اکثر مکاتب تبدیل به مکانی برای تربیت افکار تروریستی و حتی پرورش عناصر انتحاری شده است.
طالبان به محض سلطه بر افغانستان، نظام آموزشی این کشور را تغییر داده و بیشتر مکاتب را تبدیل به مدرسه‌های دینی و ترویج افراطیت نمودند.
از دیگر تغییرات و عقب گردی که گروه طالبان در نظام آموزشی افغانستان ایجاد کرده‌اند، میتوان از حذف مضامین درسی فقه جعفری در مکاتب و دانشگاه های این کشور یاد کرد.
با اینکه شیعیان هزاره در افغانستان حدود یک چهارم جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند و قبل از سقوط نظام جمهوریت، فقه جعفری رسمیت داشت و در نظام قضایی هم قانون احوال شخصیه‌ی شیعیان رعایت می‌شد؛ اما طالبان علاوه بر منع تدریس فقه جعفری در مکاتب و دانشگاه‌ها، شدید ترین محدودیت ها را علیه شیعیان و هزاره‌ها وضع کردند.
با این حال، شماری از کارشناسان با نگرانی از وضعیت اسفبار معلمان افغانستان و رویکرد ایدئولوژیک طالبان با نظام آموزشی این کشور، هشدار می‌دهند که ادامه‌ی این وضعیت نه تنها برای افغانستان بلکه برای منطقه و جهان خطر آفرین خواهد بود.
بر اساس گزارش‌ها طالبان به جای راه‌اندازی مدارس به روز، در حال ایجادِ «مدارس جهاد» در ۳۴ استان و ۴۰۰ شهرستان افغانستان هستند.
گفته شده در این مدارس جهاد، دانش آموزان بر اساس تجارب جنگی طالبان، استفاده از انواع سِلاح را تحت آموزش‌های فیزیکی و نظامی فرا می‌گیرند.
