روز جهانی حقوق بشر؛ بازخوانی همبستگی مسلمانان از منشور علوی تا چالشهای امروز
روز جهانی حقوق بشر؛ بازخوانی همبستگی مسلمانان از منشور علوی تا چالشهای امروز
به مناسبت ۱۰ دسامبر، روز جهانی حقوق بشر، بازخوانی آموزههای امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام در نامه به مالک اشتر میتواند الگویی عملی برای همبستگی جهانی مسلمانان در برابر نقض حقوق بشر ارائه دهد و نشان دهد عدالت و کرامت انسانی در هر زمان و مکان قابل تحقق است
گزارشها و آمارهای نهادهای بینالمللی نشان میدهد نقض گسترده و نظاممند حقوق بشر در مناطق مختلف جهان ادامه دارد و جوامع مسلمان نیز از این رنج مستثنی نیستند.
خشونتهای نظامی، محرومیتهای اقتصادی و تبعیضهای مذهبی، مسلمانان را در نقاط مختلف با چالشهای مشترک روبهرو کرده است.
در چنین شرایطی، همبستگی جهانی مسلمانان نه تنها یک شعار، بلکه ضرورتی انسانی و اخلاقی است.
نامه تاریخی امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام به مالک اشتر بیش از چهارده قرن پیش نگاشته شده و همچنان منشوری فرازمانی برای حقوق بشر محسوب میشود.
این نامه بر پایه عدالت، اخلاق و کرامت ذاتی انسان استوار است و نشان میدهد که عدالت اجتماعی تنها در سایه رعایت کرامت انسان، توجه به نیازهای عمومی، مبارزه با فساد و مراقبت از طبقات ضعیف محقق میشود.
اصل بنیادین نامه، «مردم یا برادر دینی تو هستند یا همنوع در آفرینش»، نشان میدهد هر نقض حقوق بشری، حتی علیه غیرمسلمان، مسئلهای اخلاقی برای مسلمانان است.
آموزههای نامه ۵۳ نهجالبلاغه سکوت در برابر ظلم را با روح عدالت علوی ناسازگار میداند و مسلمانان را به حمایت از مظلومان و مطالبهگری حقوق انسانی فرا میخواند.
بازخوانی این منشور، الگویی عملی برای مقابله با نقض حقوق بشر فراهم میکند.
ساختارهای عادلانه، حاکمیتی پاسخگو و اقتصادی شفاف از اصولی است که میتواند همبستگی مسلمانان را از شعار به نیروی تأثیرگذار برای احقاق حقوق بشر در سطح جهانی تبدیل کند.
اگر این اصول در همکاریهای بینالمللی رعایت شود، همبستگی واقعی مسلمانان قادر خواهد بود عدالت و رفاه عمومی را تحقق بخشد و جامعه جهانی را به سوی رفتار انسانی و اخلاقی سوق دهد.
