روند رو به رشد رکود اقتصادی و تورم و گرانی در ایران ابعاد گوناگون زندگی ایرانیان را تحت تاثیر قرار داده است.
امسال ماه مبارک رمضان، همزمان با عید نوروز زیر سایهی فشار اقتصادی برای ایرانیان، در حالی آغاز شد که تامین ارزاق اولیه افطار و سحر و پذیرایی نوروز برای بسیاری از اقشار کم درآمد با دشواری روبرو است.
تقارن نوروز و ماه رمضان برای ایرانیان، همواره خاطرات خوشی را در بر داشته است.
دید و بازدید پس از افطار و گاهی همراه با افطار و دور همی های خانوادگی گاهی تا سحر نشان میداد که اقشار و اقوام گوناگون ایرانی، سنت های ملی و باورهای مذهبی خود را توامان حفظ و در کنار هم پاس می دارند.
اما چند سالی است که فشارهای اقتصادی و بیکاری و رکود اقتصادی و تورم و گرانی حال خوشی برای خانواده های ایرانی باقی نگذاشته و در موسم عبادت و شادی، نشان طراوتی در جامعه ایرانی دیده نمیشود.
نظام ایران عمده فشارهای اقتصادی را به گردن تحریم های بین المللی میاندازد اما فعالان و تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که در کنار عامل غیر قابل انکار تحریم های اقتصادی، ناکارآمدی و اتخاذ سیاستهای غلط باعث تشدید این بحران شده است.
رشد نرخ ارز و طلا در بازار اقتصادی ایران در ماهها و هفته های اخیر نشان می دهد که حال اقتصاد خوب نیست و نبض آن بسیار تند میزند و بالطبع، نرخ ارزاق ضروری و اولیه هم به همان سرعت بالا می رود حال آنکه نرخ دستمزد و درآمد خانوار ایرانی نفس نفس زنان با فاصله زیادی به هزینه ها نمیرسد.
آمارهای منتشر شده از منابع حکومتی حکایت دارد که برخی اقلام مورد نیاز مردم همچون خرما، از کیلوگرمی ۱۱۰ هزار تومان در ابتدای اسفند ماه به ۱۳۵ هزار تومان در نیمه اسفند ماه افزایش یافته و لوبیای سفید نیز از کیلوگرمی ۸۵ هزار تومان در نیمه بهمن ماه به ۱۰۵ هزار تومان در نیمه اسفندماه رشد داشته است.
از سوی دیگر مثل همیشه نرخ های اعلامی از سوی مقامات دولتی و آنچه در فروشگاهها مشاهده می شود اغلب فاصله زیادی دارند.
دولت و مقامات وزارت اقتصاد ایران پس از چهل سال، گمان میکنند اقتصاد دستوری و نظارت و بگیر و ببند در بازار میتواند مانع از رشد قیمت ها شود، حال آنکه واقعیت اقتصاد و بازار در تناسب منطقی عرضه و تقاضا رقم می خورد و نه بگیر و ببند و زور و بازداشت و جریمه.
دولت ایران برای پیشگیری از رشد قیمت ها در آستانه نوروز و ماه رمضان، در برخی شهرها اقدام به برپایی بازار ویژهی نوروز و رمضان کرده و برخی أقلام مصرفی را مستقیما به مردم عرضه کرده است اما گزارش ها حکایت دارد که قیمت این اجناس ارائه شده تفاوت چندانی با بازار ندارد.
سفرهی هفت سین ایرانیان و سفرهی إفطار و سحر ایشان، امسال در کنار هم بار دیگر پهن خواهد شد تا بار دیگر نوای دل نواز ربنای شجریان و دعای سحر و دعای یا محول الحول و الأحوال، دل و جان ایشان را جلا بدهد و تبریک سال جدید و آرزوی قبولی طاعات و عبادات میان ایرانیان رد و بدل شود.
حتی اگر ماه رمضان هم واجد هزینه های مضاعف برای خانوار ایرانی نبوده باشد، سنت میهمانی و پذیرایی نوروز و تهیه رخت و لباس نو بویژه برای کودکان و خانه تکانی و هدیه دادن در نوروز باستانی ایرانیان، واجد هزینه هایی است که در شرایط کنونی بحرانی اقتصاد ایران، عملا این سنتها از سوی طبقه متوسط و طبقه فرودست کنار گذاشته می شود.
در ظاهر شاید بازارها در شهرهای بزرگ ایران در آستانه نوروز شلوغ به نظر برسد اما میزان خرید و قدرت خرید مردم بشدت کاهش پیدا کرده و این شلوغی ها بیشتر حاکی از گشت و گذار همراه با نگاه حسرت آلود خریدار و جیب خالی و نرخهای بالای کالاهایی است که مردم نیاز دارند اما قدرت خرید آنرا ندارند.