روابط ایران و چین؛ آیا همکاری راهبردی تهران و پکن به شکل‌گیری آسیای جدید می‌انجامد یا توازن قدرتی ناپایدار در منطقه ایجاد می‌کند؟
روابط ایران و چین؛ آیا همکاری راهبردی تهران و پکن به شکل‌گیری آسیای جدید می‌انجامد یا توازن قدرتی ناپایدار در منطقه ایجاد می‌کند؟
روابط تهران و پکن این روزها با توجه به رقابت‌های ژئوپلیتیک میان چین و آمریکا در مرکز توجه قرار گرفته است.
برخی تحلیل‌گران معتقدند این شراکت می‌تواند نقش کشورهای آسیایی در نظم جهانی را تقویت کند، در حالی که دیگران نسبت به ایجاد توازنی ناپایدار و حساس در منطقه هشدار می‌دهند.
همکاری ایران و چین به عنوان دو کشور با نقش‌های ژئوپلیتیک مهم در منطقه، مورد توجه تحلیل‌گران و رسانه‌ها قرار گرفته است.
عبدالرضا رحمانی فضلی، سفیر ایران در پکن، در جمع دانشجویان اعلام کرد که همکاری متوازن میان تهران و پکن می‌تواند در مواجهه با چالش‌های منطقه‌ای مؤثر باشد و بخشی از روند شکل‌گیری آسیای جدید باشد.
جایی که کشورهای مستقل با تمدن‌های کهن، جایگاه خود را در نظم جهانی بازتعریف می‌کنند.
به گزارش «ساوت چاینا مورنینگ پست»، این پیوند فراتر از روابط دوجانبه اقتصادی و دیپلماتیک، شامل ابعاد ژئوپلیتیک و امنیتی نیز می‌شود و با تأکید بر مسیرهای ترانزیت و منابع انرژی ایران، می‌تواند در چارچوب طرح «کمربند و جاده» اهمیت پیدا کند.
برخی ناظران با توجه به افزایش همکاری‌های اقتصادی و فناوری، از جمله زیرساخت، انرژی و حمل‌ونقل، این اتحاد را عاملی بالقوه برای تغییر تعاملات منطقه‌ای می‌دانند.
در مقابل، گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه وابستگی متقابل ایران و چین، می‌تواند توازنی حساس و آسیب‌پذیر در منطقه ایجاد کند، به ویژه در شرایطی که تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی مجدداً فعال شوند.
سفیر چین در تهران، کونگ پیوو، اخیراً هشدار داده است که منافع پکن در صورت تشدید تحریم‌ها علیه ایران تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و واکنش مناسبی نشان داده خواهد شد.
رسانه‌های بین‌المللی مانند «ایندیپندنت فارسی» به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داده‌اند که این موضع چین می‌تواند سطح همکاری‌ها را در آینده تحت تأثیر قرار دهد و ابعاد پیچیده‌تری از سیاست‌های منطقه‌ای را به نمایش بگذارد.
تحلیل‌گران می‌گویند، در حالی که این شراکت ممکن است فرصتی برای افزایش نقش کشورهای آسیایی در تصمیم‌گیری‌های جهانی باشد، اما ابهام درباره توازن قدرت، ریسک‌های ژئوپلیتیکی و حساسیت‌های منطقه‌ای، پرسش‌های جدی درباره پایداری این اتحاد ایجاد می‌کند.
با این حال برخی تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که پکن ممکن است ایران را فرصتی برای دسترسی به منابع ارزان و خرید نفت و سایر منابع طبیعی به ثمن بخس در نظر بگیرد.
در سایه تحریم‌ها و ضعف نسبی ساختارهای اقتصادی ایران، چین با بازپرداخت‌های طولانی‌مدت، توان خرید و بهره‌برداری گسترده از منابع ایران را دارد، امری که می‌تواند ابعاد تازه‌ای از وابستگی اقتصادی ایران به پکن ایجاد کند.
به این ترتیب، روابط ایران و چین همزمان حامل فرصت‌ها و چالش‌هایی است که آینده آسیا و تعاملات منطقه‌ای را شکل خواهد داد.
