از مدینه تا کربلا؛ روایت ایستادگی زائران اربعین در برابر دیکتاتورها، مشایه اربعین با ریشه‌ای خونین و تاریخی
از مدینه تا کربلا؛ روایت ایستادگی زائران اربعین در برابر دیکتاتورها، مشایه اربعین با ریشه‌ای خونین و تاریخی
زیارت اربعین، نه فقط یک سنت مذهبی، که جلوه‌ای از تاریخ پرفراز و نشیب شیعیان در وفاداری به پیام عاشورا است.
از نخستین زائران تا شهیدان راه زیارت، این مسیر پر رمز و راز، در برابر ظلم ایستاده و امروز به بزرگ‌ترین اجتماع ایمانی جهان تبدیل شده است.
مشایه، پیاده روی و زیارت امام حسین علیه‌السلام در روز اربعین، ریشه‌ای تاریخی دارد که به نخستین اربعین پس از عاشورا بازمی‌گردد.
زمانی که جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی، با پای پیاده از مدینه حرکت کرده و در صبح چهلمین روز شهادت حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام به کربلا رسیدند.
طبق منابع معتبر، کاروان اهل بیت علیهم السلام نیز در همان روز به کربلا بازگشت و در کنار قبر مطهر امام حسین علیه السلام، عزاداری کردند.
از آن زمان، زیارت اربعین، نماد وفاداری به قیام عاشورا شد.
این سنت که در دوران امامان معصوم علیهم‌السلام در میان شیعیان رایج بود، با گذشت قرون و سلطه حکومت‌های مستبد، بارها دچار محدودیت و ممنوعیت شد.
در زمان خلافت عباسی، متوکل برای جلوگیری از زیارت، حتی فرمان داد از هر ده زائر، سه نفر را اعدام کنند.
با این حال، شیعیان با شعار «فداییان حسینیم» به راه خود ادامه دادند.
متوکل که تاب پایداری آنان را نداشت، دستور تخریب بارگاه و جاری‌کردن آب فرات بر مزار امام را صادر کرد.
اما قبر مطهر آسیب ندید و متوکل خود چند ماه بعد، به قتل رسید.
در دوران معاصر، حزب بعث عراق به رهبری صدام حسین، زیارت اربعین را به طور کامل ممنوع کرد.
از سال ۱۹۷۴، عزاداری حسینی جرم محسوب می‌شد و بسیاری از زائران بازداشت، شکنجه یا حتی اعدام می‌شدند.
هیأت‌ها به شکل پنهانی و کوتاه‌مدت برگزار می‌شد و مأموران امنیتی حتی در میان عزاداران نفوذ کرده بودند.
زائرانی که در آن دوران قصد پیاده‌روی داشتند، از لابه‌لای نخل‌ها و مزارع عبور می‌کردند تا شناسایی نشوند.
میزبانان عراقی، با نهایت احتیاط، غذا و آب در اختیار آنان می‌گذاشتند.
برخی افراد، تنها به جرم شرکت در پیاده‌روی، جان خود را از دست دادند.
حتی در برخی مسیرها، تک‌تیراندازان بعثی مستقر بودند تا زائران اربعین را هدف قرار دهند.
اما این فشارها نتوانست شعله زیارت را خاموش کند.
با سقوط دیکتاتوری بعث، زیارت اربعین به عظیم‌ترین گردهمایی دینی جهان تبدیل شد.
امروز، میلیون‌ها تن از سراسر جهان، آزادانه در مسیرهای پیاده‌روی به سوی شهر مقدس کربلا حرکت می‌کنند.
راهی که با خون آغاز شد و اکنون با ایمان، همدلی و عشق حسینی ادامه دارد.
