حذف تدریجی زنان خبرنگار در افغانستان؛ سقوط حرفه خبرنگاری زنان در افغانستان

حذف تدریجی زنان خبرنگار در افغانستان؛ سقوط حرفه خبرنگاری زنان در افغانستان

در افغانستان امروز، حذف زنان خبرنگار نه نتیجه یک فرمان رسمی، بلکه حاصل فشارهای پنهان، ترس نهادینه و خودسانسوری فراگیر است.

روندی که با وجود نبود حکم مکتوب از سوی طالبان، به نابودی آرام‌آرام حرفه‌ای انجامیده که ستون اصلی روایت‌گری واقعیات اجتماعی محسوب می‌شد.

روایت‌های میدانی از افغانستان نشان می‌دهد که زنان خبرنگار، بدون صدور حتی یک فرمان رسمی، یکی از سخت‌ترین موج‌های حذف ساختاری را تجربه می‌کنند.

به‌عنوان نمونه، منابع رسانه‌ای وابسته به مراکز خبرنگاران افغانستان گزارش داده‌اند که تنها یک تماس کوتاه یا یک عذرخواهی مبهم تحت عنوان «شرایط»، برای کنار گذاشتن بسیاری از زنان کافی بوده است.

شرایطی که طالبان آن را ننوشته‌اند، اما حضور آن در تمامی تصمیم‌های رسانه‌ای قابل مشاهده است.

براساس گزارش‌های منتشرشده در رسانه‌هایی همچون مرکز خبرنگاران افغانستان و دفتر هیأت معاونت سازمان ملل (یوناما)، بازداشت‌های تکراری خبرنگاران، بسته‌شدن رسانه‌ها و فشار بر بخش‌های زنانه موجب شده مدیران رسانه‌ای به‌صورت پیش‌گیرانه از استخدام زنان خودداری کنند.

این اقدام، نه بر اساس قانون، بلکه از ترس آن انجام می‌شود که «ممکن است فردا چه بگویند».

همین ترس، زنان را به نخستین گروهی تبدیل کرده که برای کاهش ریسک از چرخه کار حذف می‌شوند.

به گزارش خبرگزاری اخبار شیعه به نقل از خبرگزاری فرانسه، زنان خبرنگار روایت کرده‌اند که اخراج‌های خاموش، آینده‌شان را درهم شکسته است.

بسیاری از آنان مجبور شده‌اند مشاغلی با درآمدی به‌مراتب کمتر از حرفه اصلی خود از جمله دوخت‌ودرز تا کارهای جزئی خانگی را بپذیرند.

بخش دیگری نیز با فروپاشی هویت حرفه‌ای مواجه‌اند؛ چرا که مسیر شغلی آنان حتی پس از قبولی در مصاحبه، بدون توضیح روشن متوقف می‌شود.

به‌نقل از سازمان‌های حامی خبرنگاران، بیش از هشتاد درصد زنان خبرنگار با نوعی از خشونت، تهدید یا فشار مواجه شده‌اند.

رسانه‌های خصوصی نیز برای جلوگیری از انسداد صفحات یا فشارهای امنیتی، به‌تدریج زنان را از تیم‌های تولید محتوا حذف کرده‌اند.

با بسته شدن دانشگاه‌ها، توقف کارگاه‌های آموزشی و محدودیت رسانه‌های داخلی، نسل دهه گذشته زنان خبرنگار — که «نسل گذار» نامیده می‌شود — در معرض ناپدید شدن حرفه‌ای قرار دارد.

کارشناسان هشدار می‌دهند که این روند، خطر از بین رفتن حافظه رسانه‌ای زنان و یک‌دست شدن روایت‌ها درباره آنان را به‌دنبال دارد.

روایتی که در آینده تنها توسط مردان و برای مخاطبان مرد تولید خواهد شد.