جهان اسلام

فرمان پیامبر خدا مبنی بر پیوستن به لشکر اسامه و مخالفت ابوبکر و عمر

فرمان پیامبر خدا مبنی بر پیوستن به لشکر اسامه و مخالفت ابوبکر و عمر

در روز بیست‌وششم صفر سال یازده هجری قمری، پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در واپسین روزهای عمر شریفشان فرمان تجهیز و پیوستن به لشکر اسامه را صادر کردند.

این تصمیم راهبردی، با وجود تأکید و تکرار پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، با مخالفت برخی صحابه از جمله ابوبکر و عمر روبرو شد و پیامدهای تاریخی و سیاسی مهمی برای امت اسلامی در پی داشت.

بیست‌وششم صفر سال یازده هجری قمری، یکی از مهم‌ترین روزهای تاریخ اسلام به شمار می‌رود.

در این روز حساس، پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله در حالی که بر اثر سم خورانده‌شده توسط عایشه و حفصه در بستر شهادت بودند، فرمانی سرنوشت‌ساز صادر کردند: «جَهِّزوا جیشَ اسامه»، «لشکر اسامه را آماده کنید».

آن حضرت به روشنی دستور دادند که همه مسلمانان، بدون استثنا، به لشکر اسامه بن زید بپیوندند.

این فرمان، فراتر از یک اقدام نظامی برای مقابله با تهدیدات خارجی بود.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله قصد داشتند با این تصمیم، وحدت داخلی مسلمانان را حفظ و معیار اصلی رهبری را ایمان و شایستگی معرفی کنند.

انتخاب اسامه جوان برای فرماندهی، پیامی روشن داشت که قبیله و سن جایگاهی در معیار پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ندارد.

با این حال، تاریخ‌نگاران نوشته‌اند که برخی از صحابه از جمله ابوبکر و عمر از اجرای این فرمان سر باز زدند.

این مخالفت در شرایطی رخ داد که پیامبر بارها بر لزوم پیروی بی‌چون‌وچرا از دستورشان تأکید کرده بودند.

قرآن کریم نیز در آیه ۴۶ سوره نساء می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْكُمْ»، «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از خدا اطاعت کنید و از پیامبر اطاعت کنید و از اولیای امر خودتان نیز فرمان برید».

بدین ترتیب سرپیچی از پیامبر، به معنای سرپیچی از خداوند است.

اصرار پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در روز بیست‌وششم صفر سال یازده هجری قمری بر حرکت لشکر اسامه، تنها اقدامی نظامی نبود بلکه اهداف سیاسی آشکاری نیز داشت.

اعزام همه صحابه، به‌ویژه کسانی که بعدها داعیه‌دار جانشینی شدند، می‌توانست از بروز اختلافات بزرگ پس از رحلت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله جلوگیری کند.

اما مخالفت و تعلل برخی از اصحاب، زمینه‌ساز بحران جانشینی و انحراف‌های بعدی در تاریخ اسلام گردید.

علمای شیعه بر این باورند که واقعه لشکر اسامه نمونه‌ای روشن از ضرورت اطاعت مطلق از رسول خداست و نشان می‌دهد که کوتاهی در اجرای فرمان ایشان، امت اسلامی را با پیامدهای سهمگین روبرو ساخت.

به همین دلیل، فرمان لشکر اسامه در بیست‌وششم صفر سال یازده هجری قمری همچنان به عنوان نقطه‌ای سرنوشت‌ساز در تاریخ اسلام مورد توجه پژوهشگران قرار دارد.

نقطه‌ای که نشان داد تبعیت از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، تنها راه تضمین عدالت و هدایت جامعه است.

اخبار مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا