فقه، عدالت و اقتصاد پاک؛ پاسخ اسلام علوی به بحران جهانی جرایم مالی

فقه، عدالت و اقتصاد پاک؛ پاسخ اسلام علوی به بحران جهانی جرایم مالی

در حالی که فساد مالی و جرایمی همچون رشوه، اختلاس و پول‌شویی، پیکر اقتصاد جهان را می‌فرسایند، اسلام علوی با ترکیب شریعت، اخلاق و نظارت مردمی، نسخه‌ای روشن و ریشه‌دار برای بازگشت به سلامت مالی ارائه داده است.

گزارشی از روزنامه دیلی‌ صباح، نقش مؤثر تمدن اسلامی در این مبارزه را به‌روشنی بازتاب داده است.

پول‌شویی، اختلاس، رشوه و فرارهای مالیاتی؛ واژگانی که هر روز اقتصاد دنیا را تکان می‌دهند.

اما آیا تمدنی وجود دارد که پیش از سازمان‌های جهانی، راهکار ارائه داده باشد؟ پاسخ، در روشنای آموزه‌های اسلام نهفته است.

گزارشی تازه در روزنامه دیلی صباح ترکیه، به قلم عبدالفتاح سعید محمد، نشان می‌دهد که اسلام، با تلفیق اخلاق الهی و ساختارهای نظارتی، راهی اثربخش برای مقابله با جرایم مالی پیش پای جهان گذاشته است.

در این گزارش آمده: بانک‌های اسلامی، با نظارت هیئت‌های شرعی، تنها به سود فکر نمی‌کنند؛ بلکه بر پاکی سرمایه و مشروعیت منابع تأکید دارند.

قرآن کریم در آیه 188 سوره بقره با صراحت می‌فرماید: وَلَا تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُواْهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ. «اموال خود را به ناحق در میان یکدیگر نخورید و آن را به حکام ندهید تا بخشی از مال مردم را به گناه بخورید، در حالی که می‌دانید.» .

این فرمان آسمانی، نقطه آغاز قانون‌مندی مالی در اسلام است.

در کنار آن، روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام، چون شعله‌ای در تاریکی فساد می‌درخشند: «مَنْ غَشَّ فَلَيْسَ مِنَّا»؛ کسی که در معامله تقلب کند، از ما نیست. و «ٱلرَّاشِي وَٱلْمُرْتَشِي كِلَاهُمَا فِي ٱلنَّارِ»؛ رشوه‌دهنده و رشوه‌گیرنده هر دو در آتش‌اند.

نهادهای مالی اسلامی، با اجرای دقیق اصل حِسْبَه – یعنی نظارت مردمی برای اصلاح اقتصادی – امروز توانسته‌اند خود را از بسیاری لغزش‌های بازارهای متعارف دور نگه دارند.

دیلی صباح می‌نویسد: این نهادها با تطبیق کامل با استانداردهای جهانی نظیر FATF و بهره‌گیری از مکانیزم‌های فقهی مانند بررسی دقیق منبع درآمد و غربال‌گری اخلاقی سرمایه‌گذاران، به الگویی برای مبارزه با جرایم اقتصادی تبدیل شده‌اند.

کارشناسان بر این باورند که بازگشت به اخلاق و آموزه های اسلام علوی، تقویت دانش مالی با محوریت شریعت، و اعتماد دوباره به نهادهای دینی می‌تواند آینده‌ای بسازد که در آن، شفافیت و عدالت مالی تنها یک آرمان نیست، بلکه یک واقعیت اجتماعی است.

اسلام علوی و آموزه های اهل بیت علیهم السلام، در برابر فساد، نه خاموش است و نه بی‌سلاح؛ بلکه مجهز به ایمان، قانون و درایت است.