اعزام کاروان های حج امسال به عربستان سعودی از سراسر دنیا بدون محدودیت های سالهای گذشته
بر اساس روایات؛ حج، قدمتی طولانی دارد که ابتدای آن به حضرت آدم ابوالبشر و حتی بر اساس برخی روایات به پیش از خلقت آدم باز می گردد.
مراسم حج سال جاری فارغ از محدودیت کرونایی با حضور بیش از ۲ میلیون زائر از کشورهای گوناگون انجام خواهد شد. و زائران خارجی حج تمتع طی روزهای گذشته وارد عربستان شدند.
امسال پس از سه سال، عربستان هیچ محدودیت خاصی در پذیرش زائران خانه خدا اعمال نکرده است.
حج ، میراث انبیاء الهی و یادگار ابراهیم خلیل الله است که به منزله گردهم آیی بزرگ مسلمانان و پیروان قرآن کریم است که از سرزمین های مختلف دنیا به سوی مکه می شتابند تا علاوه بر انجام این دستور الهی ، پیامی اجتماعی از این کنش خود را نیز برای سایر مردمان دنیا ارسال نمایند.
البته نحوه اجرای حجِّ مسلمانان، با مناسک امروزی به سرسلسله پیامبرانِ حنیف، حضرت ابراهیم علی نبینا و آله و علیه السلام باز میگردد ، امّا در طول زمان ، به ویژه در دروان جاهلیت ، حج ابراهیمی نیز مانند سایر احکام ، دستخوش تحریفهایی قرار گرفت که با رسالت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، از تحریف ها پاک شد و سنت ابراهیم خلیل بار دیگر در اجرای مراسم حج احیاء شد.
حج نماد برابری تمام مسمانان با هر رنگ و نژاد و قوم است ، حج تبلور فرهنگ انفاق و یاری رسانی به نیازمندان و صاحبان درد و الم است.
میقات، آغازی برای تلاقی گروههای مختلف با یکدیگر است؛ گرچه در این مرحله تلاقی به صورت تصادفی و غیر الزامی است .
طواف و سعی مرحلهای دیگراز این تقارن است. نوعا به دلیل طوافهای واجب یا مستحب، حجاج در کنار یکدیگر و دوش به دوش هم و این اعمال مشترک بستر مناسبتری را برای وفاق و همدلی فراهم میآورد.
در عرفات و مشعر، همگان در عرصهای واحد و زمان و مکان یکسان، در کنار هم قرار میگیرند و اوج آن همدلی و همراهی با یکدیگر است.
در عرفات این تجربه را روز به نمایش میگذارند و در مشعر الحرام، شب را با این ایده سپری میکنند ، اگر در عرفات و مشعر، تنها حضور و ذکر، حجاج را در کنار هم قرار میدهد ولی در منا جملگی در یک کارزار بزرگ شرکت میکنند و همه حاضران در حج به رمی جمره، قربانی و دیگر اعمال منا اقدام میکنند ، این مرحله بالاترین درجه میزان همدلی است که علاوه بر آن، همکاری و اشتراک در اقدام را تحقق میبخشد.
حج، عرصه تلاقی اندیشههای شکل گرفته در عالم اسلام است ، طبیعی است که مذهبها و مسلکهای مختلف حاضر در حج، به نوعی یکدیگر را به نقد میکشند و پرسشهایی را درباره یکدیگر مطرح میسازند ، این موضوع موجب رشد افکار و اندیشهها در عالم اسلام و ترویج تفکرات شده و این پدیده نتایج مختلفی را برای مسلمانان در پی دارد.
بُعد اجتماعی حج تنها به زمان طواف خانه خدا و مناسک حج ختم نمی شود ، معمولاً حجاج قبل از عزیمت به خانه خدا به ملاقات خویشان و دوستان رفته و طلب حلالیّت کرده حتی با دشمنان دیرینه خود صلح و آشتی می کنند.
از آن جا که در تعالیم اسلامی ، ایجاد مودّت و محبت در میان مسلمانان ، اهمیت ویژه ای دارد ، تبدیل کینه ها، خصومت ها و بدبینی ها و حسدها به انس و الفت و محبت و دوستی ، این پیامد مثبت را در بُعد اجتماعی حج ، به ارمغان می آورد.
در روزگاری که متاسفانه برخی گروه های افراطی و سلفی با ترویج خشونت به نام اسلام چهره ای خشونت آمیز و خونریز و سرکوبگر از دین ارائه نموده اند.
حج از مواردی است که با امنیت اجتماعی انسانها ارتباط کامل دارد ، خداوند سرزمین مکه را بر اساس حکمت متعالیهاش برخوردار از امنیت اجتماعی قرار داده است.
در بُعدعبادی حج، مسلمانان ، دوری از گناه را تمرین می کند ، که آثار آن حتی پس از اتمام آن اعمال و بازگشت مسلمانان به سرزمین خود ، مانع کجروی و ارتکاب رفتارهای انحرافی میشود ، بدین ترتیب حج نقش مؤثری در تقویت کنترل اجتماعی در جامعه اسلامی ایفا میکند.
در حج امسال عربستان با ۸۵۰.۰۰۰ زائر رتبه اول ، اندونزی با ۲۲۱.۰۰۰ زائر رتبه دوم ، پاکستان با ۱۷۹.۲۱۰ زائر رتبه سوم ، هندوستان با ۱۷۵.۰۲۵ زائر رتبه چهارم ، بنگلادش با ۱۲۷.۱۹۸ رتبه پنجم ، نیجریه با ۹۵.۰۰۰ زائر رتبه ششم و ایران با ۸۷.۵۵۰ زائر رتبه هفتم بیشترین سهمیه زائرانِ حج تمتع را دارا می باشند.
سهمیه افغانستان هم حدود ۲۷ هزار زائر می باشد ، به تاجیکستان هم سهمیه ۷ هزار نفری جهت انجام مناسک حج اختصاص یافته است.
اجتماع مسلمانان در حج با ویژگیهایی که ذکر شد، و آثار و ویژگی های فراوان دیگری که در این زمان مختصر امکان پرداختن به تمامی ابعاد وسیع و گسترده آن نیست ، موجب میشود که مسلمانان در کنار هم احساس بیگانگی نکنند و همدیگر را دوست و مورد اعتماد خود بدانند و همزیستی مسالمت آمیز را تمرین کرده و آن را سر لوحه زندگی اجتماعی خویش قرار دهند.