خاندان شیرازی، در سنگر مرجعیت، کنار مردم و در ستیز با استعمار 24 شعبان المعظم سالروز ارتحال عالم مجاهد ، فقیه مبرز مرحوم میرزا محمد حسن شیرازی مشهور به میرزای شیرازی است .

---

سلسله سادات حسینی شیرازی از دیر باز همواره در کسوت روحانیت و مرجعیت کنار مردم و مدافع حقوق شیعیان بوده اند.

مرحوم حضرت آیت الله العظمی سید محمد حسن شیرازی مشهور به میرزای شیرازی که با القابی همچون میرازی بزرگ یا میرزای مجدد هم از او در تاریخ یاد می شود در چهارم اردیبهشت 1194 شمسی در شیراز چشم به جهان گشود.

پدر آن مرحوم خطاط برجسته ای بود که در کودکی میرزا فوت کرد و سرپرستی محمد حسن را دایی اش میرزا سید حسین موسوی بر عهده گرفت و پس از اتمام مقدمات تلاش می شد تا از این کودک با استعداد، واعظ و منبری تربیت شود اما خیلی زود عطش سیری ناپذیر علم آموزی او، او را در 18 سالگی راهی حوزه اصفهان کرد و 27 سالگی به شهر مقدس کربلا و سپس به نجف اشرف؛ و خیلی زود به حلقه شاگردان خاص شیخ انصاری پیوست.

پس از فوت شیخ انصاری علمای نجف به اجماع مرجعیت عام و علی الاطلاق میرزای شیرازی را به رسمیت شناختند و آن مرحوم پس از نقل مکان به سامرا تا پایان عمر شریفش در این شهر سکونت داشت و به مدت حدود سی سال به مرجعیت و رتق و فتق مسائل شیعیان در بلاد مختلف پرداخت و مبارزه با استعمار انگلیس وی را شهره آفاق نمود.

استعمار انگلیس به دلایل ژئوپولیتیک هرگز نتوانست ایران را به مستعمرات خود ملحق سازد اما به ویژه در دوره ضعف و انحطاط شاهان قاجار از طریق عقد قراردادهای ننگین با دولت ایران تلاش کرد منابع و ثروتهای ملی ایرانیان را استعمار نماید.

قرارداد رژی که در عهد ناصرالدین شاه قاجار انحصار فروش توتون و تنباکو را به دولت انگلستان واگذار کرده بود از جمله این نمونه ها است که اعتراضات به قرارداد ابتدا در برخی از شهرهای ایران توسط شاگردان میرزای شیرازی آغاز شد و سپس با صدور فتوای تحریم تنباکو از سوی میرزای شیرازی حتی اندرونی دربار قاجار هم به این تحریم پیوست.

آن مرحوم در 24 شعبان العظم 1312 قمری ( 1273 شمسی) در 82 سالگی در سامرا به دیار ابدی شتافت و پیکر آن مرحوم در حرم امام علی علیه السلام به خاک سپرده شد.

نفوذ و اعتبار فتوای میرزای شیرازی به قدری تاثیر گذار بود که ناصرالدین شاه با پرداخت غرامت به شرکت انگلیسی، قرار داد را لغو کرد اما این پایان داستان مبارزات ضد استعماری خاندان شیرازی نیست و کمی بعد در سال 1298 شمسی میرزا محمد تقی شیرازی مشهور به میرزای دوم علیه استعمار انگلیس حکم جهاد داد که به انقلاب 1920 عراق یا ثورة العشرین شهرت یافت.

در مراحل ابتدایی، این جنبش با موفقیت و استقبال گسترده مردم و قبایل شیعه و سنی عراق مواجه شد اما استعمار انگلیس با مسموم کردن مرحوم میرزا محمد تقی شیرازی که چند سالی بود پس از ارتحال مرحوم سید کاظم یزدی به مرجعیت عام رسیده بود موفق شد آتش این اعتراضات استقلال طلبانه را پایین بکشند.

آتش مبارزه با استعمار و ظلم ستیزی اما در سلسله سادات شیرازی هرگز خاموش نشد و در نسل های بعدی ادامه یافت و از این رو استعمار پیر نیز همچنان از در دشمنی با این خاندان جلیل القدر وارد می‌شود.