آیت‌الله العظمی شیرازی: اسلام شریعت سَمْحه و سَهْله یعنی آسان و باگذشت است
نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز شنبه دوازدهم ذی القعده سال 1446برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.
آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با سهل بودن دستورات اسلامی فرمودند: اسلام به تعبیر رسول اکرم صلی الله علیه و آله شریعت سَمْحِه ی سَهْلِه است.
معظم له در ادامه فرمودند: یکی از آموزه های دین اسلام که در آیات قرآنی هم به آن اشاره شده است، قاعده تساهل و تسامح است و اسلام، خود را شریعت سَمْحه و سَهْله خوانده است.
ایشان هم چنین تاکید فرمودند: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در ابتدای بعثت فرمودند : بُعِثْتُ عَلَى الشَّرِيعَةِ السَّمْحَةِ السَّهْلَةِ خدا من را بر شریعت و دینی مبعوث کرده است که با سماحت و گذشت ، و آسان است.
آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند: خدای عزوجل امور را برای مردم سهل و آسان فرموده است، و در حدیث شریف آمده که رسول الله صلی الله علیه و آله آمده و صاحب جواهر هم این حدیث را مکررا در کتاب جواهر نقل فرموده که پیامبر اکرم در ابتدای اسلام فرمودند: من برای شما شریعت سمحه سهله را آوردم، مثلا اسلام در مساله گوشت در بلاد اسلامی آسان گرفته است، مادامی که یقین داشته باشی که این گوشت از بلاد غیرمسلمان نیامده است، برای شما حلال است.
معظم له در ادامه فرمودند : تساهل از ریشه سَهل به معنای آسان گیری و عملی است که در آن شدت و تنگی نیست ، و تسامح و سَماحت هم از ریشه سَمح به معنای آسان گرفتن همراه با جود و سخاوت و بخشش است ، و اگر چه ، جُود و سخاوت هم به معنای بخشش و بخشندگی است اما معنای سَماحت فراتر از گذشت است.
ایشان با اشاره به فرازی از خطبه امام سجاد علیه السلام در مسجد شام در مجلس یزید، أَيُّهَا النَّاسُ، أُعْطِينَا سِتّاً وَ فُضِّلْنَا بِسَبْعٍ، أُعْطِينَا الْعِلْمَ وَ الْحِلْمَ وَ السَّمَاحَةَ وَ الْفَصَاحَةَ وَ الشَّجَاعَةَ وَ الْمَحَبَّةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ، وَ فُضِّلْنَا بِأَنَّ مِنَّا النَّبِيَّ الْمُخْتَارَ مُحَمَّداً، وَ مِنَّا الصِّدِّيقُ، وَ مِنَّا الطَّيَّارُ، وَ مِنَّا أَسَدُ اللَّهِ وَ أَسَدُ رَسُولِهِ، وَ مِنَّا سِبْطَا هَذِهِ الْأُمَّةِ، مَنْ عَرَفَنِي فَقَدْ عَرَفَنِي وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْنِي أَنْبَأْتُهُ بِحَسَبِي وَ نَسَبِي. ای مردم! خداوند به ما شش خصلت عطا فرموده و ما را به هفت ویژگی بر دیگران فضیلت بخشیده است، خدا به ما علم، بردباری، سماحت، فصاحت، شجاعت و محبت در قلوب مؤمنین عطا فرمود ، و ما را بر ديگران برترى داد به اينكه پيامبر اسلام، حمزه ، جعفر طيار، امیرالمومنین علی بن ابی طالب و امام حسن و حسین را از ما قرار داد ، فرمودند : تساهل و تسامح بیش از آنکه یک امر دینی و یا اخلاقی باشد، یک مقوله انسانی است ، این که انسان در زندگی با زیردستان خود از جمله همسر و فرزندان با گذشت و آسانی رفتار نماید و در برابر خطاها و مخالفت های آنان با خشم و خشونت برخورد نکرده و آن ها را عقوبت و مجازات ننماید ، و این ویژگی در رفتار معصومین علیهم السلام همان گونه که امام سجاد علیه السلام در خطبه ی خود در مجلس یزید در مسجد شام بر آن تاکید داشتند ، وجود داشته است.
آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به این که برای برخی از بزرگان از تعبیر سَماحة استفاده می شود ، فرمودند : این به معنای صاحب السّماحة است ، یعنی تو آدم سَمِح هستی.
