در روز جهانی آموزش، افغانستان با یکی از تلخ ترین بحران‌های آموزشی جهان دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ جایی که ممنوعیت آموزش دختران توسط طالبان، رؤیاهای نسل آینده را در نطفه خفه کرده است.
در کنار این محدودیت‌های سخت‌گیرانه، تغییرات اقلیمی و تخریب زیرساخت‌ها نیز، امید به آینده را بیش از پیش به چالش کشیده اند.
24 ژانویه، روز جهانی آموزش، فرصتی برای بازنگری در اهمیت این حق انسانی است.
اما برای افغانستان، این روز یادآور یک فاجعه است.
در کشوری که تاریخ همواره بستر چالش‌های متعدد بوده، ممنوعیت آموزش دختران و محدودیت‌های آموزشی اعمال شده توسط طالبان، از عمیق‌ترین زخم‌هایی است که جامعه‌ی افغانستان امروز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در آگوست2021 ، بیش از یک میلیون دختر در افغانستان از رفتن به مدارس محروم شده اند.
طالبان با ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از کلاس ششم، به طور سیستماتیک راه‌های پیشرفت این قشر را سد کرده است.
این ممنوعیت که به‌زعم طالبان با تفسیر خاصی از شریعت توجیه می‌شود، موجی از اعتراضات داخلی و بین‌المللی را به همراه داشته است.
سازمان ملل متحد و سازمان‌های حقوق بشری بارها این اقدامات طالبان را محکوم کرده و آن را نقض آشکار حقوق بشر دانسته اند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در سخنرانی اخیر خود گفت که آینده افغانستان بدون آموزش دختران قابل تصور نیست.
به گفته وی این تصمیم، جامعه افغانستان را فقیرتر و آینده را تیره تر خواهد کرد.
همچنین یونیسف در گزارش تازه‌ای که به مناسبت روز جهانی آموزش منتشر کرده، نسبت به شرایط بحرانی در نظام آموزشی افغانستان هشدار داده است.
این گزارش نشان می‌دهد که علاوه بر محدودیت‌های طالبان، تغییرات اقلیمی و وقوع سیلاب‌های اخیر باعث تخریب بیش از 100 مدرسه در سراسر این کشور شده است.
یونیسف تأکید کرده است که بحران‌های اقلیمی، نظیر سیلاب‌های شدید، نه تنها زیرساخت‌های آموزشی را تخریب کرده اند، بلکه دسترسی به مکاتب را برای هزاران کودک، به‌ویژه دختران، دشوارتر ساخته اند.
این دو بحران، دست به دست هم داده اند تا شرایط برای کودکان در افغانستان، بیش از هر زمان دیگری ناگوار شود.
کارشناسان می‌گویند محرومیت دختران از آموزش، پیامدهای جبران ناپذیری برای افغانستان به همراه دارد.
افزایش فقر، ازدواج‌های اجباری، خشونت‌های جنسیتی و از دست رفتن نسل آینده‌ی متخصصان و رهبران از جمله پیامدهای کوتاه مدت و بلندمدت این سیاست‌های تبعیض آمیز است.
