مقام‌های بهداشتی ایران اعلام کردند که استفاده از رحم جایگزین برای درمان ناباروری در کشور در حال گسترش است و بین 5 تا 10 درصد تولدها از این طریق صورت می‌گیرد.
این روش، به لحاظ علمی و حقوقی مشکلی ندارد و در چارچوب قوانین ایران قرار دارد.
در ایران، استفاده از رحم جایگزین به عنوان یک روش درمانی برای خانواده‌هایی که با مشکل ناباروری مواجه هستند، در حال افزایش است.
طبق گفته مقام‌های بهداشتی، این روش بین 5 تا 10 درصد از تولدها را شامل می‌شود و در حدود 30 تا 40 درصد از بارداری‌ها به تولد جنین منجر می‌شود.
استفاده از رحم جایگزین به طور علمی مشکلی ندارد و در چارچوب قوانین ایران پذیرفته شده است.
این روش به ویژه برای زنانی که به دلایل پزشکی نمی‌توانند باردار شوند، یا در شرایطی خاص نظیر بیماری رحم و یا نبود رحم، کاربرد دارد.
طبق گفته مسئولان، در صورت بروز چنین مشکلاتی، از رحم فرد دیگری به عنوان جایگزین استفاده می‌شود تا جنین در آن رشد کرده و به دنیا بیاید.
علاوه بر جنبه‌های پزشکی، مسئله‌های فقهی و قانونی نیز در این زمینه مطرح است.
استفاده از رحم جایگزین در ایران بر اساس قانون مجاز است و در صورت تایید مراجع قانونی، خانواده‌ها می‌توانند از این روش بهره‌مند شوند.
با این حال، مقام‌های بهداشتی تاکید دارند که استفاده از رحم جایگزین باید با نظارت دقیق و رعایت ضوابط قانونی و شرعی انجام شود تا هیچگونه مشکلی برای خانواده‌ها به وجود نیاید.
استفاده از رحم جایگزین، اگرچه به لحاظ علمی و پزشکی به عنوان یک راه‌حل برای ناباروری مطرح است، اما می‌تواند آثار منفی اجتماعی و روانی به همراه داشته باشد.
یکی از مضرات اجتماعی این روش، ایجاد پیچیدگی‌های خانوادگی و هویتی برای کودکانی است که از طریق رحم جایگزین متولد می‌شوند.
این کودکان ممکن است در آینده با بحران هویتی روبه‌رو شوند و دچار سردرگمی در رابطه با هویت ژنتیکی و ارتباطات خانوادگی خود گردند، به ویژه زمانی که والدین بیولوژیکی و مادر حاملگی متفاوت باشند.
علاوه بر این، در جامعه‌ای که هنوز نهاد خانواده به طور سنتی بر اساس روابط بیولوژیکی تعریف می‌شود، استفاده از رحم جایگزین ممکن است موجب ایجاد نگرش‌های منفی و تحقیرآمیز از سوی برخی اقشار جامعه گردد.
افراد ممکن است این روش را خلاف ارزش‌های فرهنگی و مذهبی جامعه تلقی کنند و آن را تهدیدی برای ثبات و اصالت روابط خانوادگی بدانند.
این مسائل اجتماعی می‌تواند منجر به بروز تبعیض و فشارهای روانی به مادران جایگزین، خانواده‌ها و حتی کودکانی شود که از طریق این روش به دنیا آمده‌اند.
آیت‌الله العظمی شیرازی درباره حکم تلقیح نطفه مرد اجنبی در رحم زن، فرمودند: زن باید در شرایط خاصی همچون نداشتن شوهر، نبودن در دوره عده و داشتن محرمیت با صاحب نطفه باشد.
معظم له در ادامه فرمودند: اگر در زمان تلقیح، زن از شوهر طلاق گرفته و در دوران عده نباشد، می‌تواند با مرد صاحب نطفه عقد موقت ببندد، و این عقد حتی اگر به مدت یک یا چند ساعت باشد، موجب محرمیت و برطرف شدن اشکال شرعی می‌شود.
ایشان هم چنین تاکید فرمودند که فرزند متولد شده از این طریق، فرزند شوهر اصلی زن نخواهد بود و پدر نوزاد، مرد صاحب نطفه است.
آیت‌الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند: که اگر عقدی صورت نگیرد، این عمل به معنی زنا نیست اما از نظر شرعی جایز نبوده و حرام است.
