آیت الله العظمی شیرازی: ظهور حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف قطعی است، ولی علائم ظهور ممکن است محقق نشوند

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی، روز سه شنبه 8 جمادی الثانی سال 1446 برگزار شد، در این نشست هم‌چون جلسات پیشین، ایشان به سوال‌های حاضران در جلسه، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی در این جلسه فرمودند : برای ظهور در تعجیل فرج حضرت حجت ، هم خودِ حضرت و هم سایر معصومین علیهم السلام توصیه به دعا برای تعجیل در ظهور فرموده اند ، و این مساله سفارش شده است ، اما آن چه که نهی شده ، در مواردی است که انسان ، زمانِ ظهور را تعیین کند.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به معنای دو لفظ وَقّاتون و مُستَعجِلون در روایات فرمودند: وقّاتون یعنی کسانی که برای زمان ظهور ، تعیینِ وقت می کنند و مثلا می گویند حضرت حجت امسال یا سال آینده و یا چند سال آینده خواهند آمد ، که این مساله با روایات منافات دارد ، و مُستعجِلون هم گاه به معنای همان وَقّاتون آمده ، یعنی کسانی که در ظهور حضرت عجله می کنند و زمان ظهور را هم تعیین می کنند ، لذا این مساله با دعا کردن برای تعجیل در ظهور متفاوت است ، و ایرادی ندارد که انسان برای تعجیلِ در ظهور دعا کند.

معظم له هم چنین با اشاره به حتمی بودن ظهور حضرت حجت سلام الله علیه فرمودند : در روایات متعدد ، بر قطعی بودن ظهور تاکید شده ، چرا که بشارت بر ظهور ، وَعد است و بر اساس آیه ۹ سوره آل عمران که می فرماید : إِنَّ اللَّهَ لا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ خدای متعال از وعده ای که داده تخلف نمی کند ، و این امر قطعا محقق خواهد شد ، اما ممکن است برخی از شرایط و علائم ظهور محقق نشود و ظهور انجام شود ، چون شرایط ظهور ، وَعید است ، و امکان عدم تحققِ وَعید ممکن است.

ایشان در ادامه با ذکر روایتی از امام رضا علیه السلام فرمودند : از حضرت سوال شد : ممکن است علائم ظهور اتفاق نیفتد اما ظهور انجام بشود ؟ ، فرمودند : بله ، سوال شد : ممکن است حضرت حجت اصلا تا روز قیامت ظهور نکنند ؟ ، فرمودند : نمی شود ، و ظهور حتما اتفاق خواهد افتاد ، چرا که همان طور که عرض شد اصل ظهور ، وَعد است ، و خدای متعال بر خلاف وَعد ، عمل نمی کند ، اما علائم وَعید است ، و اتفاقا خلاف وعید عمل کردن فضیلت است ، و حضرت رضا در رابطه با حتمی بودن ظهور فرمودند : لَوْ خَلَتِ الأَرْضُ طَرْفَةَ عَيْنٍ مِنْ حُجَّةٍ لَساخَتْ بِأَهْلِها (اگر زمين به مقدار يك چشم بر هم نهادن خالى از حجت باشد، اهل خود را در كام خود فرو مى برد).

آیت الله العظمی شیرازی با ذکر مثالی در رابطه با وعده ی پدر به فرزند ، فرمودند : گاه پدر به فرزندش وعده می دهد ، در صورت قبولی و کسب نمره ی خوب ، هدیه ای به تو خواهم داد ، این وَعد است و باید انجام شود و اگر انجام نشد ، برای وعده دهنده خوب نیست ، اما گاه پدر به فرزند می گوید اگر قبول نشوی و نمره ی خوب نیاوری ، تو را به منزل راه نخواهم داد ، حال اگر آن فرزند قبول نشد و نمره ی خوبی کسب نکرد ، چنانچه پدر او را به منزل راه داد ، این چون وَعید بوده ، خلاف وَعید عمل کردن فضیلت است ، لذا اگر علائم ظهور محقق نشد ، و ظهور انجام شد ، این خلاف وَعید است ، و اشکالی ندارد.

معظم له در ادامه فرمودند : معصومین علیهم السلام همه چیز را می دانند ، فقط در روایت ، یک جا استثنا شده ، آنجا که در آیه ۳۹ سوره رعد می فرماید : يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ ، خدا هر چه را خواهد (از احکام یا حوادث عالم) محو و هر چه را خواهد اثبات می‌کند و اصل کتاب (آفرینش) نزد اوست ، لذا ممکن است که خدای عزوجل در برخی موارد ، که نام آن بداء گفته شده ، چیزی را تغییری بدهد ، و انجام آن را به زمان جلوتر یا عقب تر بیندازد ، و یا آن ممکن است که معصومین از زمان ظهور اطلاع داشته باشند ، اما تنها چون این مورد در اختیار خداست و فقط معصومین از بداء ، آگاه نیستند ، زمان ظهور تغییر کند.

ایشان با اشاره به روایتی از امیرالمومنین : لولا آیة فی کتاب الله لاخبرتکم بما کان و بما یکون و بما هو کائن الی یوم القیامة،، وهی هذه الایة «یمحوا الله ما یشاء و یثبت و عنده ام الکتاب ، فرمودند : وقتی خدای عزوجل چیزی را اظهار می کند ، دست او بسته نیست و می تواند آن چیز را تغییر بدهد ، لذا امام علیه السلام می فرمایند که اگر این آیه در قرآن نبود : يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ ، من همه چیز را برای شما می گفتم ، اما چون خدای متعال این خصوصیت را برای خود قرار داده ، و ممکن است برخی چیزها تغییر کند ، وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ ، اصل کتاب (آفرینش) نزد اوست ، لذا در برخی دعاها و روایات آمده : استأثر الله بعلمه ، یعنی خدای متعال برخی چیزها را فقط و فقط برای خودش قرار داده است.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه با ذکر روایتی از امام رضا علیه السلام فرمودند : از حضرت سوال شد : ممکن است علائم ظهور اتفاق نیفتد اما ظهور انجام بشود ؟ ، فرمودند : بله ، سوال شد : ممکن است حضرت حجت اصلا تا روز قیامت ظهور نکنند ؟ ، فرمودند : نمی شود ، و ظهور حتما اتفاق خواهد افتاد ، چرا که همان طور که عرض شد اصل ظهور ، وَعد است ، و خدای متعال بر خلاف وَعد ، عمل نمی کند ، اما علائم وَعید است ، و اتفاقا خلاف وعید عمل کردن فضیلت است ، و حضرت رضا در رابطه با حتمی بودن ظهور فرمودند : لَوْ خَلَتِ الأَرْضُ طَرْفَةَ عَيْنٍ مِنْ حُجَّةٍ لَساخَتْ بِأَهْلِها (اگر زمين به مقدار يك چشم بر هم نهادن خالى از حجت باشد، اهل خود را در كام خود فرو مى برد).

معظم له در ادامه فرمودند : حتی در مورد تکمیل عدد یاران حضرت حجت هم با آن که در روایت آمده که تا عدد تکمیل نشد ، حضرت ظهور نمی کنند ، اما همین مساله هم چون وعید است ، اگر عدد هم تکمیل نشد ، ممکن است ظهور اتفاق بیفتد ، و این فضیلت است.

ایشان در رابطه با فرازی از آخرین توقیع منسوب به امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف « سَیَأْتِی شِیعَتِی مَنْ یَدَّعِی الْمُشَاهَدَةَ أَلَا فَمَنِ ادَّعَى الْمُشَاهَدَةَ قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْیَانِیِّ وَ الصَّیْحَةِ فَهُوَ کَاذِبٌ مُفْتَرٍ» ( کسانی از شیعیان می آیند که ادعای مشاهده کنند، آگاه باشید که هر کس قبل از خروج سفیانی و ندای آسمانی ادعای مشاهده کند، دروغگویی بی پرواست فرمودند : ادعای مشاهده در این توقیع، منظور رویتی است که اگر در آن ادعای وکالت و نیابت خاص گردد.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با چگونگی صدور این کلام از مولای ما حضرت صاحب العصر و الزمان فرمودند : نواب خاص اول و دوم و سوم حضرت بقیة الله، غیر از نائب خاص چهارم که آخرین نفر آنها هم بوده، هر کدام که می خواستند از دنیا بروند، رساله و مکتوبی از حضرت حجت می آوردند که در آن قید شده بود که در آستانه از دنیا رفتن هستند و شیعیان پس از آنان به نائب خاص بعدی با ذکر نامی که می کردند، باید مراجعه نمایند.

معظم له در ادامه فرمودند : این کار توسط عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، و حسین بن روح، نواب خاص اول و دوم و سوم صورت گرفت و هر سه نائب خاص، شیعیان را با در دست داشتن رساله و مکتوب، با ذکر نام به نائب خاص بعدی ارجاع می دادند، و آنان را این گونه از هم از مرگ خود و هم از وجود نائب خاص بعدی خبردار می کردند.

ایشان در رابطه با نحوه صدور توقیع مذکور فرمودند : اما زمانی که هنگام مرگ علی بن محمد سَمُری نائب خاص چهارم فرا رسید، در رساله و مکتوبی که از امام زمان دریافت کرد، حضرت به او تاکید فرموده بودند که تو به زودی از دنیا خواهی رفت، و پس از خودت، هیچ کس را به عنوان نائب خاص تعیین نکن، یعنی پس از تو نیابت خاص دیگری وجود ندارد.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : در آن توقیع حضرت حجت تاکید فرمودند که غیبت صغری به پایان رسیده و غیبت کبری آغاز شده است و در آنجا تصریح نموده اند که هر کس ادعای رویت برای وکالت و نیابت خاص را نماید، او را تکذیب کنید، و این به معنای نیابت خاص و نه هر رویت و دیداری می باشد.