مهاجرت غیرقانونی به کشورهای اتحادیه اروپا در هشت ماه نخست سال جاری، به طور کلی کاهش یافته است، اما تهدیدهای سیاسی و خشونت علیه مهاجران هم چنان در حال افزایش است.
در کشورهای مختلف اروپایی احزاب راست افراطی طرفدار سیاستهای ضد مهاجرت، در انتخابات ها موفقیت هایی کسب کردهاند، و همین مساله، زندگی را برای مهاجران سخت تر کرده است.
با وجود افزایش تنشهای سیاسی و رویکردهای سختگیرانهتر کشورهای اروپایی نسبت به مهاجران، آمارها نشان میدهد که مهاجرت غیرقانونی به اروپا در سال جاری کاهش یافته است.
این کاهش به ویژه در مسیرهای مدیترانهای قابل مشاهده است.
دلایل این کاهش را میتوان در اقدامات سختگیرانه کشورهای مبدا مانند تونس و لیبی، و افزایش کنترلهای مرزی در اروپا و نیز شرایط سختتر مسیرهای مهاجرتی جستجو کرد.
با این حال، این کاهش به معنای پایان بحران مهاجرت نیست، بلکه نشاندهنده تغییر مسیر مهاجران به سمت مسیرهای جدید و خطرناکتر است.
شرق مدیترانه، یکی از مسیرهای پرکاربرد شبکههای قاچاق انسان است که طبق گفته مقام های یونانی قایقهای سریع به روشهای فزایندهای تهاجمی برای جلوگیری از کنترلها و هدف قرار دادن جزایر دورتر از ساحل ترکیه در مرکز دریای اژه، استفاده میکنند.
یکی دیگر از این مسیرهای جدید، مسیر آتلانتیک و جزایر قناری است که با وجود خطرات بسیار زیاد، شاهد افزایش قابل توجهی در تعداد مهاجران بوده است.
با وجود احساسات فعلی ضد مهاجرت، جمعیت رو به پیری اروپا، کاهش نرخ تولد، کمبود نیروی کار، نیاز به کارگران مهاجر را برای حفظ حقوق بازنشستگی و تقویت رشد اقتصادی افزایش داده است.
هم چنین تا زمانی که مهاجران در کشورهای خود فرصت شغلی نداشته باشند، خروج آنها ادامه خواهد داشت.
علاوه بر معضلات گفته شده، مساله بیثباتی و درگیری رو به رشد در برخی مناطق آفریقا، خاورمیانه و آسیا که میلیونها نفر را آواره کرده است، را بایستی به این مسائل افزود.
در مجموع، کاهش مهاجرت غیرقانونی به اروپا نشان میدهد که سیاستهای سختگیرانه تا حدودی موثر بوده است، اما این کاهش، چالشهای جدیدی را نیز ایجاد کرده است.
برای حل این مشکل، نیاز به رویکردی جامع و مبتنی بر همکاری بینالمللی است که هم به منافع کشورهای مبدا و مقصد و هم به حقوق بشر مهاجران توجه کند.