هشتم ربیع الاول سالروز شهادت امام حسن عسکری علیه السلام
هشتم ربیع الاول ، سالروز شهادت امام حسن عسکری امام یازدهم شیعیان است.
سوگواری شیعیان بنا بر سنت تاریخی ، حتی پس از اتمام ماه های محرم و صفر به پایان نمی رسد تا آن که روز هشتم ماه ربیع الاول که به سر می آید، ایام سرور و شادی شیعیان به مناسبت شب نهم ربیع الاول نیز فرا می رسد.
امام حسن عسکری علیهالسّلام ، فرزند امام هادی علیهالسّلام، پدر امام زمان علیهالسّلام و یازدهمین امام مسلمانان ،در سال ۲۳۲ هجری در مدینه چشم به جهان گشودند و پس از شهادت پدر بزرگوارشان در سال ۲۵۴ به امامت رسیده و در سن ۲۸ سالگی ، پس از شش سال امامت در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری در شهر سامرا و به دست معتمد عباسی به شهادت رسیدند.
کنیه ایشان ابومحمد، و در بعضی منابع، کنیههای ابوالحجه، ابوالحسن و ابوالقائم نیز برای ایشان ذکر شده است.
هادی، نقی، زکی، رفیق، خالص و صامت برخی از لقبهای امام حسن عسکری است ولی مشهورترین لقب ایشان عسکری است، این لقب به اقامت اجباری ایشان در سامرا اشاره دارد.
امام یازدهم به دستور حاکم وقت در سامرا تحت مراقبت شدید حکومت قرار داشتند و از طریق نمایندگان خاص و از راه نامه نگاری با شیعیان در ارتباط بودند، یکی از نمایندگان خاص ایشان که نخستین نایب خاص امام زمان نیز بود، عثمان بن سعید نام داشت.
بنا بر منابع تاریخی معتبر مادر امام حسن عسکری علیه السلام، کنیزی به نام حُدیث یا حدیثه بوده است، در برخی از منابع نیز نام او سوسن، عسفان و سلیل ثبت شده است.
ایشان با بانویی که مادر امام زمان است ازدواج کردند، نام این بانوی بزرگوار را نرجس خاتون و در برخی منابع ملیکا ذکر کردهاند، همچنین گفته شده است که این بانو نوه ی قیصر روم و از خاندان شمعون، وصی بلا فصل حضرت مسیح است.
در مورد تعداد فرزندان ایشان نیز اختلاف نظر وجود دارد ولی اکثر منابع، امام زمان را تنها فرزند ایشان میدانند.
سالهای امامت ایشان در شهر سامرا و غالبا تحت کنترل شدید خلفای عباسی سپری شد، به نحوی که ارتباط آن حضرت با شیعیان بسیار محدود و تنها به وسیله وکلای خاص آن حضرت بود.
معتمد در ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری قمری بوسیله یکی از نزدیکانش امام حسن عسکری علیه السلام را با زهر مسموم نمود، امام در اثر آن، چند روز در بستر بیماری قرار گرفتند و در این ایام معتمد پیوسته، حکیمانی وابسته به دربار خود را بر بالین امام میفرستاد تا آن زهری که به آن حضرت داده بودند بر مردم معلوم نشود و نزد مردم چنین وانمود نمایند که حضرت از بیماری طبیعی رنج میبرند.
از طرفی ضمن مداوای حضرت و کسب وجهه عمومی اوضاع و شرایط را زیر نظر بگیرند و رفت و آمدها را به کنترل در بیاورند تا اگر صحنه مشکوکی در رابطه با جانشینی و امامت پس از امام حسن دیدند آن را گزارش کنند.
بعد از آگاه شدن شیعیان از خبر شهادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام هاله اى از غم و بهت زدگى فضاى سامرا را فرا گرفت و از هر سوی صدای ناله و گریه برخاست، مردم آماده سوگواری و تشییع جنازه آن حضرت شدند.
پس از آنکه امام چشم از جهان فرو مى بندند، معتمد دستور مى دهد خانه ایشان را بازرسى و کنیزان را زیر نظر بگیرند، اما او نمى دانست امام منتظر بیشتر از پنج سال است که به دنیا آمده و از دید جاسوسان مخفى شده اند و برگزیدگان شیعه با ایشان بیعت کرده اند.
شهادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام بازتاب فراوانی در سامرا داشت، بازارها تعطیل و دکانها بسته شد، عموم مردم به سرعت و عجله به خانه امام رهسپار شدند. بنی هاشم، کاتبان، فرماندهان، قاضیان، و سایر مردم برای حضور در تشیع جنازه آن حضرت حاضر شدند و شهر سامرا شبیه به عرصه محشر شد.
بعد از شهادت آن حضرت، برادر آن حضرت خواست بر پیکر مطهر امام حسن عسکری علیه السلام، نماز بخواند، اما همانگونه که امام حسن عسکری علیه السلام پیش بینی کرده بودند، شد، و حضرت حجت بر پیکر پدر نماز خوانده و این اقدام که خود نشان دهنده ی معجزه الهی بود، یکی از دلایل اثبات امامت آن حضرت به شمار می رود.
امام حسن عسکری علیه السلام در همان اقامتگاه شریف خود در شهر سامرا، در کنار مزار پدر بزرگوارشان، به خاک سپرده شدند که تا امروز نیز زیارتگاه مسلمانان است.