اقدامات اقلیمی ایثارگرانه: ترکیبی از اسلام و محیط زیست در اندونزی
اندونزی کشوری در آسیای جنوبی با بیشترین جمعیت مسلمان جهان به جهان نشان داده است که چگونه دین می تواند محرک قدرتمندی در جنبش محافظت از کره زمین در برابر بحران آب و هوا باشد.
این کشور به ویژه در فصل بارندگی مستعد رانش زمین و سیل است. در 12 مه، دست کم 37 نفر پس از ساعت ها باران شدید و سیل در جزیره سوماترا در غرب اندونزی جان خود را از دست دادند.
اندونزی به شدت مستعد تأثیرات تغییرات آب و هوایی است و با طیف وسیعی از چالشها از جمله سیل و خشکسالی و همچنین تغییرات درازمدت مانند بالا آمدن سطح دریاها، الگوهای تغییر بارش و افزایش دما مواجه است.
می گویند ایمان می تواند حتی کوه های سهمگین را جابجا کند، در اندونزی، مؤمنان مسلمان آسمان و زمین را به حرکت در می آورند تا از بحران های شکننده محیط زیستی این سیاره محافظت کنند.
مسلمانان اندونزی از آموزه های دینی و قرآن درس می گیرند تا آنچه را «جهاد زیست محیطی» نامیده اند، به نتیجه برسانند.
این کشور آسیای جنوب شرقی 13 درصد از جمعیت مسلمان جهان را در خود جای داده است که پرجمعیت ترین کشور مسلمان جهان است.
در طول سالها، این کشور با بلایای طبیعی شدیدی مواجه بوده که ناشی از بلایای فزاینده طبیعت و بحران اقلیمی است که جهان را ویران کرده است.
در این شرایط فعالان و دوستداران محیط زیست از جمله ائمه جماعات، وظیفه حفاظت از طبیعت را وظیفه خود دانسته و در این مسیر قدم گذاشته اند.
شورای علمای اندونزی، بالاترین نهاد روحانی مسلمان این کشور نیز با صدور یک «فتوا» یا فرمان مذهبی در اوایل سال جاری، تمام اقداماتی را که باعث آسیب زیست محیطی و کمک به بحران آب و هوایی می شود، «حرام» اعلام کرده است.
بر اساس ارزشهای اسلامی، انسان ها باید برای مراقبت و حفاظت از زمین اقدام کنند، چرا که خلیفه خدا در این کره خاکی هستند.
تأکید قرآن بر مسئولیت بشریت به عنوان متولیان زمین، بر عهده گرفتن سرپرستی محیط زیست به عنوان «وظیفه ای مقدس» تعریف شده است.
تابلوهای مساجد به نمازگزاران یادآوری میکند که در هنگام وضو، که پیشنیاز قبل از نماز است، در مصرف آب صرفهجویی کنند، و آگاهی روزافزون در مورد صرفهجویی را برجسته میکند.
علاوه بر نهاد مذهبی و مردم دیندار، وزارت آموزش و فرهنگ اندونزی نیز محیط زیست گرایی را به عنوان بخشی اساسی از تجربیات یادگیری دانش آموزان از سنین پایین دنبال می کند.
از طریق توسعه برنامه درسی، مؤسسات آموزشی اسلامی، به ویژه مدارس شبانه روزی، برای ادغام آموزش زیست محیطی و شیوه های پایدار در برنامه های خود آغاز شده اند.
موضوعاتی مانند زیست شناسی، جغرافیا، و مطالعات دینی به گونه ای طراحی شده اند که موضوعات زیست محیطی را شامل شود.
از آنجایی که آسیب های زیست محیطی دیگر یک موضوع عادی نیست، بلکه به یک بحران آب و هوایی تبدیل شده است، نمی توان به روش معمول به آن پرداخت.
در عوض، باید با روحیه مضاعف، همکاری بیشتر و اقدام مضاعف نسبت به آن اهتمام داشت لذا این گونه اقدام ها برای این فعالان محیط زیست به نوعی “جهاد زیست محیطی” است.