افول فرهنگ مطالعه در افغانستان؛ بیکاری، فقر و محدودیتهای طالبان
افول فرهنگ مطالعه در افغانستان؛ بیکاری، فقر و محدودیتهای طالبان
در کابل امروز، کتاب به شیئی خاموش تبدیل شده و کاهش انگیزه مطالعه میان جوانان نشاندهنده بحرانی عمیق در جامعه است.
بیکاری گسترده، فقر و محدودیتهای طالبان مهمترین عوامل این روند گزارش شدهاند.
کاهش علاقه به مطالعه در افغانستان، به ویژه در کابل، اکنون به یک بحران فرهنگی بدل شده است.
کتابفروشیهای سابقاً پررونق این شهر، امروز خلوت و بیروحاند و جوانان، زیر فشار بیکاری و فقر، انگیزهای برای خواندن ندارند.
به گزارش تلویزیون آمو، ممنوعیت فروش حدود ۴۰۰ عنوان کتاب و بستهشدن مراکز آموزشی، به ویژه برای دختران، ضربهای جدی به فرهنگ مطالعه وارد کرده است.
شماری از شهروندان کابل کاهش فرصتهای شغلی و بیکاری گسترده جوانان تحصیلکرده را عامل اصلی کمرنگ شدن کتابخوانی میدانند.
یکی از آنها میگوید: «وقتی بخش بزرگی از مردم برای تأمین نان شب تلاش میکنند، مطالعه به اولویتی دستنیافتنی تبدیل میشود.»
مریم رضایی، جوان تحصیلکرده، بیانگیزگی عمومی را مانعی برای ترویج فرهنگ مطالعه میداند و معتقد است تحصیل دیگر تضمینکننده موفقیت نیست.
بازار کتاب نیز از این افول متاثر شده است. احمد، کتابفروش کابل، میگوید: «ماههاست فروش قابلتوجهی نداشتهایم و ارزش کتاب مثل گذشته نیست.»
حتی برخی کتابها از زمان جمهوری باقی مانده و خریداری ندارند. با سقوط بازار کتاب در هرات و مهاجرت تحصیلکردگان، رکود این صنف تشدید شده است.
با این حال، همه روایتها منفی نیست. ضیا، علاقهمند به کتاب، میگوید روزانه چند ساعت مطالعه میکند و کتاب او را از افسردگی و تنهایی نجات میدهد.
شبنم، نوجوان ۱۵ ساله، تأکید میکند نقش خانواده در شکلدهی عادت مطالعه بسیار تعیینکننده است.
کارشناسان هشدار میدهند که کاهش مطالعه نه تنها مسئله فرهنگی بلکه نشانه بحران عمیق در امید و انگیزه جامعه است.
تا زمانی که بیکاری، فقر و محدودیتهای طالبان ادامه داشته باشد، کتابخوانی بیش از آنکه یک عادت اجتماعی باشد به امتیازی نادر تبدیل خواهد شد.
