انقلاب نسل زد؛ استعفای نخست‌وزیر نپال پس از سرکوب خونین جوانان
انقلاب نسل زد؛ استعفای نخست‌وزیر نپال پس از سرکوب خونین جوانان
جنبش «نسل زد» در نپال با اعتراضات گسترده علیه فساد و رانت‌خواری، سرکوب خونین جوانان و جان باختن دست‌کم ۱۹ نفر، نخست‌وزیر خادگا پراساد شارما اولی را وادار به استعفا کرد و در پی آن، محدودیت‌های شبکه‌های اجتماعی لغو شد
جنبش جوانان نپال که با هشتگ‌های #NepoBaby در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت، با شعار «انقلاب نسل زد» اعتراض خود را علیه فساد ساختاری، رانت‌خواری و امتیازات فرزندان سیاستمداران اعلام کرد.
عبارت #NepoBaby در شبکه‌های اجتماعی به اصطلاحی اشاره دارد که مخفف “nepotism baby” است.
یعنی فردی که به‌خاطر خانواده یا خویشاوندان مشهورش (مثلاً بازیگر، سیاستمدار یا تاجر معروف) با ویژه خواری و رانت به فرصت‌ها و موقعیت‌های شغلی یا اجتماعی دسترسی پیدا کرده است، نه صرفاً به‌خاطر استعداد یا تلاش شخصی.
مثلا اگر فرزند یک بازیگر مشهور بتواند راحت وارد فیلم‌های هالیوودی شود، ممکن است دیگران او را #NepoBaby بنامند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در جریان سرکوب تظاهرات جوانان نپالی که بر علیه فساد نظام حاکم به پا خواستند، دست‌کم ۱۹ نفر کشته و بیش از ۴۰۰ نفر زخمی شدند که حال پنجاه تن از آنان وخیم گزارش شده است. ر
سانه‌های محلی نپال این رخداد را «قتل‌عام» خوانده‌اند.
اعتراضات پس از ممنوعیت ۲۶ پلتفرم شبکه‌های اجتماعی، از جمله فیس‌بوک، یوتیوب، اینستاگرام و واتس‌اپ شدت گرفت.
تنها تیک‌تاک به بستری برای سازماندهی اعتراضات بدل شد.
گزارش‌ها حاکی است که تظاهرکنندگان بار دیگر خانه چند مقام دولتی را هدف حمله قرار دادند و وزیر کشاورزی نیز از سمت خود کناره گرفت.
به دنبال شدت گرفتن اعتراضات، وزیر کشور نپال استعفا داد اما مخالفت‌ها ادامه یافت و نهایتاً نخست‌وزیر و بخشی از کابینه مجبور به کناره‌گیری شدند.
دولت همچنین محدودیت شبکه‌های اجتماعی را لغو کرد و وعده تشکیل کمیته‌ای برای بررسی وقایع را داد.
به گفته رسانه‌ها و تحلیلگران، این خیزش ریشه در ناکارآمدی نظام سیاسی و چرخه فساد دارد و میانگین سنی تظاهرکنندگان ۲۳ سال است.
اقتصاد نپال که عمدتاً بر کشاورزی و گردشگری کوهستانی استوار است، فرصت‌های شغلی محدودی برای جوانان فراهم کرده و میلیون‌ها کارگر نپالی به کشورهای خلیج فارس و جنوب آسیا مهاجرت می‌کنند.
کارشناسان بر این باورند که حرکت «نسل زد» در نپال بخشی از موج گسترده خیزش‌های جوانان در جنوب آسیا و خاورمیانه است.
نمونه‌هایی مشابه در سریلانکا، ایران و بنگلادش نیز نشان می‌دهد که نسل جوان دیگر تحمل ساختارهای ناکارآمد و محدودکننده را ندارد.
در چنین فضای، شبکه‌های اجتماعی ابزار اصلی برای همبستگی اعتراضات شده و ناکارآمدی حکومت‌ها انگیزه و نیروی محرکه خشم مردم را فراهم کرده است.
