
آمارهای رسمی مرکز پژوهشهای مجلس ایران نشان میدهد که سفر رفتن برای اکثریت مردم ایران به یک آرزوی دور از دسترس تبدیل شده است.
تا جایی که بیش از هفتاد درصد خانوادهها در طول یک سال حتی یکبار هم مسافرت داخلی نداشتهاند.
این واقعیت نگرانکننده، نهتنها بازتابی از بحران معیشتی، بلکه نشانهای از فروپاشی آرام زیرساختهای اجتماعی در ایران است.
بر پایه دادههای تازهای که از سوی مرکز پژوهشهای مجلس ایران منتشر شده، تنها هفت میلیون و 788 هزار خانوار ایرانی در سال گذشته دستکم یک سفر داخلی داشتهاند.
رقمی که به معنای آن است که حدود هفتاد درصد جمعیت ایران در یک سال حتی یکبار هم سفر نرفتهاند.
این آمار تأسفبار، در حالی منتشر میشود که دولت در سالهای اخیر از رونق گردشگری داخلی بهعنوان یکی از راهکارهای تقویت اقتصاد ملی یاد کرده است.
با این حال، آنگونه که گزارش مرکز پژوهشهای مجلس ایران تأکید میکند، کاهش قدرت خرید، افزایش هزینههای حملونقل و اقامت، و نبود زیرساختهای مناسب در بسیاری از مناطق ایران، عملاً سفر را از سبد خانوارها حذف کرده است.
کارشناسان اجتماعی این وضعیت را نهتنها بحرانی در حوزه گردشگری، بلکه زنگ خطری برای سلامت روانی جامعه میدانند.
یکی از تحلیلگران اقتصادی در گفتوگو با خبرگزاری دانشجو اشاره کرده است: «وقتی تفریح و سفر از زندگی روزمره مردم حذف میشود، تنها چیزی که باقی میماند فشار مداوم اقتصادی، افسردگی و فرسایش روحی است.»
از سوی دیگر، کسبوکارهای محلی در شهرهای کوچک و مقصدهای زیارتی نیز از این رکود بیسابقه ضربه دیدهاند.
صاحبان اقامتگاهها و فعالان گردشگری در استانهای زیارتی مانند قم، مشهد و شیراز از کاهش شدید مسافران گلایه دارند.
در چنین شرایطی، نبود برنامهای منسجم برای حمایت از گردشگری ارزانقیمت، یارانههای حملونقل بینشهری، یا حتی ایجاد امکانات ساده مانند خانههای مسافر ارزانقیمت در شهرهای مذهبی، نشان میدهد که نگاه رسمی به گردشگری داخلی، همچنان شعاری و بیپشتوانه است.
بحران گردشگری، تنها مسئلهای اقتصادی نیست؛ بلکه نشانهای از فراموششدن کرامت اجتماعی و نیازهای ساده انسانی در برنامهریزیهای کلان است.