آیت‌الله العظمی شیرازی: هر فعالیت و کاری که با اهل بیت علیهم السلام مرتبط باشد، بزرگ و با برکت خواهد بود
نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی روز شنبه 27 جمادی الاول 1446 برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.
آیت الله العظمی شیرازی ضمن توصیه به توسل جستن از اهل بیت علیهم السلام در کارها فرمودند: هر فعالیت و کاری که با اهل بیت علیهم السلام مرتبط باشد، بزرگ و با برکت خواهد بود.
معظم له با اشاره به فرازی از حدیث کساء فرمودند: خدای متعال در این حدیث شریف می فرماید: من آسمانی را که بنا شده و زمینِی را که گسترانیده شده و ماهِ تابان و مهرِ درخشان و فلکِ چرخان و دریای روان و کشتی در جریان را جز به جهت دوستی پنج تن آل عبا علیهم السلام نیافریدم.
ایشان تاکید فرمودند: این پنج تن پاک، رسول خدا و امیرمؤمنان و حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسین صلوات الله علیهم بودند که زیر کساء جمع شده بودند. نُه امام دیگر تا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز جزو آنان و علت های آفرینش هستند.
آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند: بکوشید تا آنجا که می توانید جوانان، به ویژه جوانان خانواده، جوانان فامیل، جوانان هم محل و همکار و آشنایان جوان را با اهل بیت علیهم السلام پیوند دهید و در این زمینه به هیچ وجه کوتاهی و کم کاری نکنید.
معظم له در رابطه با حکم اموالی که از دست غیر شیعیان و غیرمسلمانان و کسانی که به خمس اعتقاد ندارند، به شیعیان می رسد، فرمودند: مطابق با روایاتی که از معصومین علیهم السلام رسیده ، اگر یکی از شیعیان از دست کسی که به خمس اعتقاد ندارد مالی به او می رسد ، اگرچه آن شخص ، خمس آن مال را نداده ، و خمس هم متعلق به عین مال است ، معصومین علیهم السلام ، این خمس را اباحه کرده و بخشیده اند.
آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : اباحه و بخشش خمس در همه موارد نبوده ، و در سایر موارد ، معصومین علیهم السلام ، خمس را دریافت می کرده اند ، و حتی تاکید می فرمودند اگر کسی خمس پرداخت نکند ، حتی به مقدار یک درهمِ آن ، حرام است ، اما در مورد اباحه و بخشش خمس در خصوص مالی که از غیر شیعیان به دست شیعیان می رسد ، بعضا از تعبیر الی یوم القیامه استفاده شده ، یعنی تا روز قیامت ، شیعیان از پرداخت خمس در این گونه موارد معاف شده اند.
لازم به ذکر است که تحلیل و اباحه یا بخشش خمس اجازه‌ای است که طبق برخی از روایات که به روایات تحلیل یا اباحه خمس شهرت یافته ، از ناحیه امامان شیعه علیهم السلام برای پرداخت نکردن خمس به پیروانشان داده شده است ، اکثر فقهای شیعه ، تحلیل خمس را مختص به مالی می‌دانند که خمس آن پرداخت نشده و از غیرشیعه به شیعه منتقل می‌شود.
گفتنی است که در مقابلِ روایات تحلیل و اباحه و بخشش خمس، روایاتی وجود دارد که به لزوم پرداخت خمس و راضی نبودن اهل‌بیت علیهم السلام به استفاده از مال خمس داده نشده ، اشاره دارند و این روایات به اخبار تشدید خمس معروف هستند.
معظم له با تاکید بر این که اخبار تحلیل مربوط به شیعیان نیست ، فرمودند : فقها گفته اند که در روایات آمده که بنی امیه و بنی عباس ، و امثال این ها که عقیده به خمس در ارباح مکاسب نداشتند ، بعضا به برخی از شیعیان ، هدیه و اجرت می دادند ، و در اخبار تحلیل آمده که این مالی که بنی امیه و بنی عباس ، به دست شیعیان می دادند ، و خمس آن را پرداخت نمی کردند ، در حالی که خمس متعلق به عین است ، ائمه علیهم السلام ، این موارد را حلال کردند ، اما اگر یک شیعه ای که خمس نداده ، به شیعه ی دیگری ، از پولی که خمس نداده ، هدیه ای بدهد ، در آن مورد ، حکم تحلیل و اباحه ، جاری نمی شود.
ایشان در ادامه فرمودند : اگر دو نفر ، یکی شیعه و دیگری غیر شیعه که به خمس اعتقاد ندارد ، به شما هدیه دادند ، و شما می دانید که خمس آن را نداده اند ، آن هدیه ای را که شیعه به شما داده ، باید خمس آن را بدهید ، و آن هدیه ای که را که غیرشیعه به شما داده ، که به خمس اعتقاد ندارد ، در ارباح مکاسب ، آن را اباحه کرده اند ، این مساله در روایات آمده ، و اجماعی میان فقهاست و اکثر فقها قول اطلاق اباحه را قبول ندارند و فقط مربوط به همین موارد می دانند.
آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : در روایت صحیحه علی بن مهزیار ، از حضرت امام جواد علیه السلام ، نقل شده که حضرت فرمودند : فی سنة هذه ، یعنی در امسال ، و آن سال هم ، سال شهادت امام جواد علیه السلام بوده است ، لذا اگر همیشه مباح بوده ، و اگر حضرت امام صادق علیه السلام ، مباح کرده بودند ، پس چرا امام جواد گفته اند : در امسال ، پس معلوم می شود که همیشه مباح نیست ، و این ها قرائن متعددی است که در روایات تحلیل ، دلالت بر آن دارد که تحلیل خمس ، شامل همه چیز و همه کس نمی شود ، بلکه تحلیل خمس ، مربوط به کسی است که شیعه نیست ، و خمس نمی دهد ، و اگر چیزی به شما هدیه داد ، با آن که قطعا خمس در آن مال هست ، چون غیرشیعیان خمس نمی دهند ، در چنین مواردی ، حلال کرده اند.
معظم له در رابطه با تکلیف ولد اکبر نسبت به نمازهایی که پدر عمدا نخوانده و قضا نکرده، فرمودند : این مساله در کتاب عروة الوثقی آمده و برخی از فقها در مواردی که نظرشان مخالف با نظر صاحب عروة الوثقی بوده، بر آن حاشیه زده اند، اما غالبا اکثر فقها گفته اند و نظر من هم همین است که نمازهایی را که پدر نخوانده و یا عمدا قضا نکرده، بر ولد اکبر واجب نیست اما نمازهایی که پدر در ترک آن معذور بوده، قضای آنها بر ولد اکبر واجب است.
ایشان در ادامه فرمودند : لذا اگر پدری در طول عمر خود حتی یک رکعت نماز نخوانده و مثلا ۱۰۰ سال عمر کرده و ۸۵ سال بعد از بلوغ خود، فرائض خویش را بجا نیاورده است، در رابطه با تکلیف ولد اکبر نسبت به ۸۵ سال قضای نماز و روزه این پدر، برخی از فقها به خاطر برخی از اطلاقات فتوا داده اند که قضای آنها بر ولد اکبر واجب است اما ظاهرا اطلاقات در خصوص چنین مواردی منصرف است، و بر مصادیق عذری که در رابطه با افراد معذور وجود دارد، دلالت دارد.
