İran Halısının Düşüşü ve İran Halısı Adıyla Çin ve Afgan Halılarının Yükselişi; İran’ın Milli Sanatı İçin Ciddi Bir Tehdit

İran Halısının Düşüşü ve İran Halısı Adıyla Çin ve Afgan Halılarının Yükselişi; İran’ın Milli Sanatı İçin Ciddi Bir Tehdit
Bir zamanlar petrol dışı ihracatta en üst sıralarda yer alan ve ülkenin milli sanatının sembolü olan İran el dokuması halısı, bugün küresel piyasalardan silinme tehlikesiyle karşı karşıya.
Çin ve Afgan üretimi, ama İran motifli halılar, İran’ın özgünlüğünün yerini almış ve İran halısının ihracatı tarihi dip seviyelere gerilemiştir.
👈🏻Arkadaşımızın bu konu hakkındaki raporunu inceleyelim.👉🏻
Bir zamanlar İran sanatının hükmettiği dünya halı piyasası, şimdi ters bir eğilimle karşı karşıya.
Çin ve Afganistan’dan gelen ve İran yapımı olarak tanıtılan halılar, uluslararası piyasaları “İran halısı” adı altında ele geçiriyor. Oysa İran el dokuması halısının üretimi, ihracatı ve hatta konumu, eşi benzeri görülmemiş bir krizle karşı karşıyadır.
İran Halı Merkezi’nin yayınladığı raporlara göre, 1390 yılında 427 milyon dolar olan İran halısının yıllık ihracatı, 50 milyon doların altına düşerek bu sektörün aşırı bir düşüşte olduğunu gözler önüne seriyor.
El dokuması Halı Kooperatifleri Birliği Genel Müdürü Abdullah Bahrami’ye göre, halı dokumacıların sayısı iki milyondan fazla iken yaklaşık 700 bin kişiye düşmüştür.
Bu düşüş, yalnızca üretimdeki durgunluğu değil, aynı zamanda yetenekli iş gücünün başka ülkelere göçünü de yansıtmaktadır.
Bu arada, Çin, Afganistan, Pakistan ve Hindistan gibi ülkeler, bazen orijinal İran desenlerini ve göçmen tasarımcıları kullanan üretimlerini dünya pazarına sunmuşlardır. Bu üretimler, motif bakımından İran halısına benzerken, genellikle daha ucuz kimyasal maddeler ve tabakhane yünü ile dokunmaktadır.
Bu halılar, Avrupa ve Amerika pazarlarına daha düşük fiyatlarla girerek “İran halısı” adıyla tanınmaktadır.
Uzmanlar, özellikle Ali Mazrouei, dokumacılara ilgisizlik, mali destek eksikliği ve gençlerin bu sanattan kopukluğu, ayrıca başarısız döviz ve ticaret politikalarının bu düşüşün ana nedeni olduğunu vurguluyor.
Bunun yanı sıra, bankacılık sınırlamaları, yaptırımlar ve ihracat gelirlerini zorunlu kur üzerinden iade etme gerekliliği, ihracatçıların motivasyonunu düşürmüştür.
Uzmanlar, bu eğilimin devam etmesinin İran halısını bir dünya markasından unutulmuş bir sembole dönüştürebileceği konusunda uyarıyorlar.
Bu semboller bir zamanlar Fars şiiri ve İslami mimariye eşdeğer olarak İran’ın kültürel kimliğini dünyada temsil ediyordu.