زنگ خطر در دریاچه ارومیه؛ طوفان نمک آغاز شد و روستاها در آستانه تخلیه‌اند
زنگ خطر در دریاچه ارومیه؛ طوفان نمک آغاز شد و روستاها در آستانه تخلیه‌اند
خشکی دریاچه ارومیه، که سال‌هاست به‌دلیل برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبی و اجرای ناقص برنامه‌های احیا شدت یافته، اکنون به مرحله‌ای رسیده که طوفان نمک و مهاجرت ساکنان مناطق اطراف را به‌دنبال داشته است.
این بحران، تهدیدی جدی برای سلامت، معیشت و پایداری سکونت در شمال‌غرب ایران به‌شمار می‌رود.
با تداوم روند کاهش شدید سطح آب دریاچه ارومیه، طوفان‌های نمکی در مناطق پیرامونی آغاز شده و پیامدهای زیست‌محیطی، بهداشتی و اجتماعی گسترده‌ای به‌وجود آورده است.
این دریاچه که زمانی یکی از بزرگ‌ترین پهنه‌های آبی داخلی منطقه بود، اکنون به بیابانی نمکی تبدیل شده است.
علت اصلی این بحران، مدیریت ناپایدار منابع آب، گسترش بی‌رویه کشاورزی آب‌بر، عدم کنترل چاه‌های غیرمجاز و اجرا نشدن مؤثر برنامه‌های احیای دریاچه عنوان می‌شود.
در حالی که مقرر شده بود مصرف آب در بخش کشاورزی کاهش یابد، سطح زیرکشت برخی محصولات پرمصرف افزایش یافته است.
همزمان با گسترش طوفان نمک، ساکنان بسیاری از روستاهای حاشیه دریاچه با مشکلات تنفسی، تخریب زمین‌های کشاورزی و کاهش منابع درآمدی مواجه شده‌اند.
روند مهاجرت آرام روستاییان آغاز شده و خطر فرونشست زمین در مناطق خشک‌شده به‌شدت افزایش یافته است.
برای کنترل این بحران، راهکارهایی چون کاهش سطح زیرکشت محصولات آب‌بر، جایگزینی کشت‌های گلخانه‌ای، مدیریت هوشمند منابع آبی، و رهاسازی پایدار حقابه اکولوژیک پیشنهاد شده است.
در کنار آن، برنامه‌هایی برای حمایت معیشتی از کشاورزان و پایش سلامت عمومی نیز ضروری است.
کارشناسان معتقدند که در صورت ادامه روند کنونی، دریاچه ارومیه می‌تواند به کانونی دائمی برای طوفان نمک و بحران زیستی در کشور تبدیل شود.
