پژوهشگران در عمق چهار هزار متری اقیانوس، منبع جدیدی از اکسیژن کشف کردهاند که میتواند نظریات درباره منشا حیات روی زمین را دگرگون کند. دانشمندان نام این پدیده را «اکسیژن تاریک» گذاشتهاند.
دانشمندان ۱۱ سال پس از نخستین مشاهده، کشف کردهاند که «اکسیژن تاریک» در اعماق اقیانوس و آنطور که بهنظر میرسد تحت تاثیر تودههای فلزی در بستر دریا تولید میشود.
حدود نیمی از اکسیژنی که تنفس میکنیم در اقیانوسها تولید میشود. پیش از کشف اخیر، دانشمندان بر این باور بودند که این اکسیژن بر اثر فوتوسنتز گیاهان دریایی تولید میشود که وابسته به نور خورشید است.
اما حالا دانشمندان کشف کردهاند که اکسیژن در عمق پنج کیلومتری از سطح دریا و در تاریکی مطلق، بر اثر الکترولیز میان قلوهسنگهای فلزی که آب را به هیدروژن و اکسیژن تجزیه میکنند هم تولید میشود.
فرآیند به وجود آمدن این «گرهها» که حاوی عناصر فلزی هستند، میلیونها سال طول میکشد.
دانشمندان میگویند این قلوهسنگها که حاوی فلزاتی مانند لیتیوم، کبالت و مس هستند، میتوانند با تولید جریان الکتریکی کافی برای تجزیه یا الکترولیز مولکولهای آب دریا، اکسیژن مولکولی را آزاد کند.
این کشف نتیجه یک ماموریت تحقیقاتی در سال ۲۰۱۳ است که هدف آن بررسی میزان مصرف اکسیژن از سوی موجودات کف دریا بود.
محققان با استفاده از دستگاههای خاصی به نام «فرودگر» سکوهای مکانیکی که میتوانند آزادانه به کف دریا سقوط کنند، سطح اکسیژن را در اعماق چهار هزار متری اندازهگیری کردند.
اگرچه این یافتهها باید از سوی آزمایشهای مستقل دیگر تایید شوند اما این تحقیقات نشان میدهند برخی مواد معدنی میتوانند بدون نیاز به نور خورشید، اکسیژن تولید کنند.
دکتر نیک اونز، مدیر انجمن علوم دریایی اسکاتلند گفت: «کشف منبع دیگری از اکسیژن در سیاره ما غیر از فتوسنتز، پیامدهای بسیاری دارد.»
این کشف همچنین بر اهمیت حفاظت از محیط زیستهایی که اکسیژن تولید میکنند، تاکید میکند.
دانشمندان هشدار داده اند که باید در مورد استخراج معادن از اعماق اقیانوس با دقت بیشتری فکر و عمل کرد زیرا به احتمال زیاد، این فرآیند اکسیژن مورد نیاز اکوسیستمهای موجود در اعماق اقیانوس را تامین میکند.
این کشف میتواند افقهای جدیدی را نیز در جستوجوی حیات در سایر سیارات بگشاید.