آبیجان؛ از برگ و دریا تا قلب تپنده مسلمانان در غرب آفریقا

آبیجان؛ از برگ و دریا تا قلب تپنده مسلمانان در غرب آفریقا
شهر آبیجان، پایتخت اقتصادی کشور ساحل عاج، امروز نهتنها نماد توسعه و مدرنیته آفریقاست، بلکه یکی از مراکز فرهنگی و اقتصادی مسلمانان در غرب این قاره نیز به شمار میآید.
شهری که از دل روستاهای صیادی برخاسته و امروز جایگاه مسلمانان در آن، نقشی کلیدی و سازنده در تحولات اجتماعی و فرهنگی دارد.
آبیجان، بزرگترین شهر ساحل عاج، امروزه با جمعیتی بیش از پنج میلیون نفر، به عنوان قطب اقتصادی و فرهنگی غرب آفریقا شناخته میشود.
این شهر که روزگاری تنها مجموعهای از روستاهای صیادی در حاشیه دریاچه اِبریه بود، اکنون به شهری مدرن با برجهای شیشهای و خیابانهای وسیع تبدیل شده است.
اما شاید آنچه کمتر دیده شده، نقش برجسته مسلمانان در این تحول چشمگیر است.
مسلمانان که بخش قابلتوجهی از جمعیت آبیجان را تشکیل میدهند، همواره در فعالیتهای اقتصادی، آموزشی، خدمات شهری و نیز همزیستی مسالمتآمیز مذهبی حضوری فعال داشتهاند.
محلههای اسلامی، مساجد بزرگ، مدارس دینی و حضور پررنگ تجار مسلمان، چهرهای روشن از هویت دینی این شهر را به نمایش میگذارد. بهویژه در ایام ماه رمضان یا اعیاد اسلامی، فضای معنوی آبیجان حال و هوای دیگری دارد.
در تاریخ این شهر، ساخت کانال استراتژیک «فریدی» در سال ۱۹۵۰ که دریاچه اِبریه را به اقیانوس اطلس متصل کرد، نقطهعطفی در رشد اقتصادی شد.
از آن پس، آبیجان بندری بینالمللی و مرکز مهاجرت داخلی و خارجی شد؛ مهاجرتی که بسیاری از آنها مسلمانان مناطق شمالی و همسایگان مسلماننشین کشور بودند و با خود فرهنگ، تلاش و اعتقادات اسلامی را به این منطقه آوردند.
با استقلال ساحل عاج در سال ۱۹۶۰، آبیجان به نماد مدرنیته در آفریقا تبدیل شد. اما انتقال پایتخت سیاسی به شهر یاموسوکرو در ۱۹۸۳، چیزی از اهمیت آبیجان نکاست.
این شهر همچنان مرکز اقتصادی، فرهنگی و یکی از مهمترین پایگاههای اجتماعی مسلمانان ساحل عاج باقی مانده است.
نام «آبیجان» خود داستان جالبی دارد. طبق روایتی که ابنا آن را نقل میکند، در پاسخ اشتباه یک پیرمرد محلی به یک جهانگرد اروپایی، این نام ثبت شد.
او گفت: «من چان مبیجان»؛ یعنی «از بریدن برگها برگشتهام»، و این شد: «آبیجان».
امروز، مسلمانان آبیجان نهتنها بخشی از جمعیتاند، بلکه عنصری حیاتی در تداوم پویایی، همزیستی و توسعه این شهر محسوب میشوند.
شهری که با وجود مدرنیته، ریشههای معنوی و دینی خود را فراموش نکرده است.