پیشروی خاموش داعش در آفریقا؛ زنگ خطری برای امنیت منطقهای و جهانی

گزارش – ش
پیشروی خاموش داعش در آفریقا؛ زنگ خطری برای امنیت منطقهای و جهانی
در حالیکه تمرکز رسانهها و دولتها بر پایان کار گروه سنی های تندروی داعش در خاورمیانه است، شاخههای فعال این گروه در شرق و مرکز آفریقا، با بهرهگیری از ضعف ساختارهای حکومتی، در حال گسترش بیسروصدای نفوذ خود هستند؛ موضوعی که به تهدیدی فراتر از مرزهای قاره آفریقا بدل شده است.
گروه سنی های تندروی داعش در سراسر قاره آفریقا در حال رشد است و با بهرهگیری از ضعفهای امنیتی و نارضایتیهای اجتماعی، نفوذ خود را در مناطق مختلف گسترش داده و تهدیدی جدی برای ثبات منطقهای ایجاد کرده است.
به نقل از ارزیابیهای امنیتی منتشرشده از سوی دستگاه اطلاعات اتیوپی، تنها در ماه جولای سال جاری، 82 فرد مرتبط با گروه سنی های تندروی داعش در مناطق مختلف این کشور بازداشت شدهاند.
این آمار نشانهای نگرانکننده از نفوذ سازمانیافته گروه سنی های تندروی داعش در شرق آفریقاست.
پس از شکستهای گروه سنی های تندروی داعش در سوریه و عراق، این گروه با تغییر رویکرد، بر شاخههای محلی و ساختارهای غیرمتمرکز متمرکز شد.
بهنقل از مرکز بینالمللی مقابله با تروریسم در لاهه، گروه سنی های تندروی داعش از سال 2019 بر مدل عملیاتیای متکی است که استقلال عمل شاخههای منطقهای را در اولویت قرار داده است.
در این میان، سومالی با شرایطی چون ضعف حکمرانی، تنشهای قبیلهای و موقعیت راهبردی، به یکی از پایگاههای اصلی گروه سنی های تندروی داعش تبدیل شده است.
طبق تحلیل مؤسسه واشنگتن، این گروه با تمرکز بر منطقه باری در ایالت پونتلند، از سال 2015 بهعنوان یک شاخه رسمی در حال فعالیت است.
همچنین، گزارشهای مرکز «صوفان» از درآمد شش میلیون دلاری این شاخه در سال 2022 پرده برمیدارد که بخشی از آن صرف حملات سازمانیافته شده است.
در کنگو نیز گروه سنی های تندروی داعش از طریق شاخه منشعبشده از گروه ADF، کنترل مناطقی در شرق این کشور را در دست گرفته و از طریق معادن طلا و قاچاق، تأمین مالی میشود.
گزارش وزارت خارجه آمریکا نشان میدهد که فعالیت گروه سنی های تندروی داعش در کنگو طی دو سال اخیر بیش از 210 درصد افزایش یافته است.
در موزامبیک نیز شاخهای با نام «حرکت الشباب» از 2017 فعال است و با وجود کاهش نیرو به حدود هزار نفر، همچنان در استان کابو دلگادو عملیاتهایی خشونتبار انجام میدهد.
کارشناسان معتقدند که با توجه به گسترش گروه ستی های تندروی داعش در مناطقی همچون اتیوپی، سومالی، کنگو و موزامبیک، تهدید این گروه دیگر تنها محدود به خاورمیانه نیست، بلکه ابعادی جهانی و پیامدهایی فراملی پیدا کرده است.