پانزدهم رجب سالروز شهادت حضرت زینب کبری سلام الله علیها
حضرت زینب، دختر امیرالمومنین و حضرت فاطمه سلام الله علیهما در سال پنجم هجرى، روز ۵ جمادى الاول در مدینه، پس از امام حسین علیه السلام به دنیا آمدند.
حضرت زینب که از زنان عالمه و محدثه بودند ، در کوفه به زنان، تفسیر قرآن آموزش میدادند ، و جد خود رسول خدا و پدر خویش امیرالمؤمنین و مادرشان فاطمه زهرا حدیث روایت نقل کرده اند.
حضرت زینب کبری سلام الله علیها دختر امیرالمومنین علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها می باشند.
بر اساس روایات متعدد، نامگذاری حضرت زینب سلام الله علیها، توسط پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله صورت گرفت ، و جبرئیل از سوی خدای متعال ، این نام را به پیامبر اکرم رساند.
زینب را مخفف «زین أب» دانسته اند، یعنى «زینت پدر». القاب متعددی نیز برای آن حضرت نقل شده است، از جمله: عقیله بنى هاشم، عقیله طالبیین، عارفه، محدثه، فاضله، عابده آل على ، امینةاللّه، نائبةالحسین، شریکة الشهدا، شریکةالحسین، عالِمه غیر معلَّمه، موثّقه، کامله، معصومه صغری، نائبةالزهرا، عقیلة النساء، بلیغه و فصیحه ، همچنین کنیه ایشان، ام الحسن و امکلثوم است.
در برخی از کتب ، نام حضرت زینب سلام الله علیها به عنوان یکی از فقیهان قرن نخست هجری قمری ذکر شده و به شرح پارهای از فضائل و ویژگیهای ایشان پرداخته شده است.
سخنان و خطبههای زینب را در کوفه و همچنین در دربار یزید، که همراه با استدلال به آیات قرآن بود، بیانگر دانش ایشان دانستهاند.
روزی حضرت زینب در محضر دو برادر خویش امام حسن و امام حسین نشسته بودند ، آن دو امام بزرگوار ، درباره بعضی از گفتار رسول خدا با هم گفت وگو می کردند ، در این هنگام، حضرت زینب به دنبال سخنان برادرانشان، نکات جالب و زیبایی را بیان فرمودند ، پس از تمام شدن نکات و توضیحات حضرت زینب، امام حسن به خواهرشان فرمودند: «إِنَّکِ حَقّاً مِنْ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مِنْ مَعْدَنِ الرِّسالَةِ»؛ (به راستی که تو از درخت نبوّت و معدن رسالت هستی) ، برای اثبات نبوغ آن بزرگوار، شاهدی گویاتر از نقل خطبه مشهور حضرت زهرا وجود ندارد ، چرا که ایشان در آن زمان بیش از پنج سال نداشته اند!
حضرت زینب را تجسم و نماد صبر جمیل نامیدهاند ، مقاومت در راه پاسداری از حریم دین، کنترل نفس خود در برابر ناملایمات و ضعف نشان ندادن در مقابل دشمن و عدم شکوه در حضور مردم را از جمله ویژگیهای صبر حضرت زینب نام بردهاند.
ایشان در روز عاشورا، هنگام دیدن پیکر خونین برادر خود چنین فرمودند : «بار خدایا! این قربانی و کشته در راه خودت را از ما (خاندان پیامبر) بپذیر.» ، همچنین ایشان در پاسخ ابن زیاد که پرسید کار خدا را با برادر و اهل بیتت چگونه دیدی، فرمود: «مَا رَأَیْتُ إلّا جَمِیلاً؛ چیزی جز زیبایی ندیدم».
ایشان بارها جان امام سجاد را از مرگ نجات دادند ، از جمله در مجلس ابن زیاد، پس از احتجاج امام سجاد با ابن زیاد، وی دستور کشتن امام را صادر کرد ، در این هنگام حضرت زینب ، دست در گردن فرزند برادر انداخت و فرمود: «تا زندهام، نخواهم گذاشت او را بکشید.»
چنانچه عاشورا را پدیده اى بدانیم که به وجود آورنده آن را بایستی حضرت سیدالشهداء نامید ، پرورش دهنده ی این پدیده و انتقال دهنده ی پیام آن ، بدون تردید با حضرت زینب می باشد.
رسالت مهم حضرت پس از عصر عاشورا، پاسدارى از نهضت خونین امام حسین علیه السلام و رساندن پیام «هیهات منا الذله» ایشان براى جهانیان است.
و حضرت زینب این راه سخت و دشوار را با صلابت و بدون آن که خم به ابرو بیاورند ، پیمودند.
زینب کبری در بین جمعیتى سخن گفتند که گویى گوششان ناشنوا و چشمانشان نابینا بود ، و در حماقت و نادانى کامل به سر مى بردند.
آن اسوه ی صبر و استقامت آگاهانه اندیشیدند و تصمیم گرفتند و از هر حال و شرایط و از هر وضعیت و موقعیتی به بهترین نحو ممکن استفاده کردند ، و با بیانی زیبا و فصیح ، همگان را از خواب غفلت بیدار کردند ، و به آنان آگاهى و شناخت دادند تا احساس مسئولیت کنند و گذشته ی خویش را جبران نمایند.
خطبه هاى آتشین و بلند پایه ى حضرت زینب همه نقشه هاى شوم یزیدیان را نقش بر آب کرد ، و آن چنان روشنگر و کوبنده بود که تمامى بافته هاى سى و چند ساله ى بنى امیه را از بین برد و انقلابی بنیادین علیه بنى امیه برنامه ریزى کرد و کاخ امویان را براى همیشه لرزاند و واژگون کرد.
حضرت زینب در ۱۵ رجب سال ۶۲ هجری قمری در سن ۵۷ سالگی – حدود یک سال و نیم بعد از شهادت امام حسین – به شهادت رسیدند ، و در نزدیکی دمشق در روستای «راویه» به خاک سپرده شدند ، اکنون این روستا، به «سیده زینب» یا «زینبیه» شهرت دارد و به شهر متصل است.