زیست فاطمی؛ از سفره ساده مدینه تا نسخه‌ای برای عدالت اجتماعی امروز
زیست فاطمی؛ از سفره ساده مدینه تا نسخه‌ای برای عدالت اجتماعی امروز
همزمان با ایام فاطمیه، کارشناسان دینی «زیست فاطمی» را نسخه‌ای کاربردی برای عصر بحران‌های اخلاقی و شکاف‌های طبقاتی می‌دانند.
شیوه‌ای از زندگی که در آن عبادت، محبت و خدمت به محرومان از هم جدایی‌ناپذیر است و می‌تواند الگوی فردی و اجتماعی جوامع امروز باشد.
در روزگاری که بشریت بیش از هر زمان دیگری از بی‌عدالتی، تنهایی و تبعیض رنج می‌برد، بازخوانی سیره حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها به‌عنوان یک «الگوی زیست» نه فقط یک موضوع عاطفی، بلکه ضرورتی اجتماعی ارزیابی می‌شود.
کارشناسان دینی معتقدند آن حضرت تنها یک چهره تاریخی و نماد سوگواری نیست، بلکه سبک زندگی او می‌تواند همچون نقشه راهی برای بازسازی اخلاق فردی و سامان‌دهی روابط اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.
به گفته این کارشناسان، خدمت به مردم در فرهنگ فاطمی یک عمل فرعی در کنار عبادت نیست، بلکه خود شکل عینی ایمان است.
استناد پژوهشگران به آیه ۸ سوره «انسان» است؛ جایی که قرآن کریم ماجرای اطعام مسکین، یتیم و اسیر را در خانه امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهماالسلام ثبت می‌کند: «وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا». در این روایت، تمام اهل خانه سه شب متوالی افطار خود را می‌بخشند در حالی که خود گرسنه می‌مانند؛ نمونه‌ای که به تعبیر مفسران، فلسفه‌ای از ترجیح نیاز دیگران بر خواست‌های شخصی را به تصویر می‌کشد.
بر پایه همین نگاه، در فرهنگ فاطمی میان عبادت و خدمت مرزی وجود ندارد؛ دعاهای شبانه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها با یاد فقیران و بی‌پناهان همراه بود و اشک‌های سجاده‌اش تنها برای رستگاری فردی نبود، بلکه با دغدغه جامعه گره می‌خورد.
کارشناسان اجتماعی تأکید می‌کنند در شرایطی که فاصله طبقاتی، حاشیه‌نشینی و یتیمی‌های نوظهور در دل کلان‌شهرها رو به گسترش است، بازگشت به زیست فاطمی یعنی بازگشت به انسانیت.
به باور آنان، بهترین ادای احترام به بانوی دو عالم، محدود کردن نام او به مراسم عزاداری نیست، بلکه تلاش برای گشودن سفره مهربانی، کاهش رنج محرومان و پیوند زدن عبادت با عدالت اجتماعی در زندگی روزمره است؛ مسیری که از خانه کوچک حضرت در مدینه آغاز شد و می‌تواند تا دل‌های انسان‌های نیک‌سیرت جهان ادامه یابد.
