آیت الله العظمی شیرازی: دفع منکر قبل از وقوع، موضوعی جدا از نهی از منکر است
نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی، روز چهارشنبه یازدهم صفر سال 1447 برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.
آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با حکم دفع و پیشگیری از انجام منکر قبل از وقوع آن فرمودند: در ادله به نهی از منکر اشاره شده و ظاهرا ادله حکایت از فعلیت دارد.
معظم له در ادامه فرمودند: این بدان معناست که شخصی که در حال حاضر تصمیم به انجام منکری دارد باید او را از انجام آن نهی کنیم، اما دفع و پیشگیری از ارتکاب حرام مساله دیگری است.
ایشان هم چنین تاکید فرمودند: مرحوم شیخ انصاری به دفع منکر فتوا نداده است اما به صورت اجمالی نسبت به آن اشاره ولی توضیحی در رابطه با آن ارائه نکرده است، و سپس برخی از فقها آن را شرح داده اند.
آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : قاعده این است که اصل مطلقا عدم وجوب نهی و پیشگیری از ارتکاب حرام نسبت به کسی که در آینده در صدد انجام آن است می باشد مگر آنکه از سوی شارع اهمیت آن احراز گردد، مثلا شخصی تصمیم به قتل فرد مومنی گرفته که در این صورت دفع و پیشگیری از آن واجب است، یا کسی که در صدد ایجاد فساد در اعتقادات جامعه می شود و یا نسبت به پخش کتب ضالّه اقدام می کند که در این صورت پیشگیری و دفع آن واجب است و در آن شکی نیست چرا که این موارد از امور مهمه هستند اما اگر کسی تصمیم به خوردن چیز نجسی دارد و می داند که نجس است، از آنجا که این شخص در حال حاضر مرتکب فعل حرام نشده و در آینده در صدد انجام آن است، ادله نهی از منکر شامل قبل از ارتکاب به فعل حرام نمی شود.
معظم له با اشاره به آیه ۶ سوره تحریم : يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خود را با خانواده خویش از آتش دوزخ نگاه دارید، فرمودند : اما در رابطه با خانواده تاکید قرآن و روایات بر این است که انسان خانواده خود را در برابر فعل حرام ایمن نگاه داشته و از آنان محافظت نماید اما نسبت به تمام بشر در این زمینه تکلیفی برای انسان در نظر گرفته نشده و فقط وظیفه او در این رابطه ابلاغ و آن هم ابلاغ مبین است.
ایشان در رابطه با تکلیف انسان در برابر افرادی که به دلیل بی مبالاتی روزه نمی گیرند فرمودند : برای کسانی که از دین دور هستند از جمله کسانی که وظیفه آنها روزه گرفتن است اما روزه نمی گیرند باید با حکمت و موعظه حسنه رفتار کرد بلکه دوری آنان کمتر شود.
