حذف تدریجی رشتههای علوم دینی از دانشگاههای عربستان در سایه بازسازی ساختار دانشگاهها

حذف تدریجی رشتههای علوم دینی از دانشگاههای عربستان در سایه بازسازی ساختار دانشگاهها
براساس برخی از افشاگریهای منتشر شده، دولت عربستان با هدایت مستقیم محمد بن سلمان در حال بازسازی دانشگاههاست و در این چارچوب، رشتههای علوم دینی تدریجاً جای خود را به رشتههایی مانند گردشگری، هنر و تئاتر میدهند.
این تغییرات که با تدابیر امنیتی شدید اجرا میشود، محدودیتهایی برای تدریس شریعت ایجاد کرده و تنها چند دانشگاه اجازه ارائه برنامههای دینی را خواهند داشت.
براساس برخی از افشاگریهای منتشر شده، در ماههای اخیر با مدیریت مستقیم محمد بن سلمان، جلسات سری متعددی برای بازسازی دانشگاههای سعودی برگزار شده است.
هدف اصلی این تغییرات، حذف تدریجی تدریس علوم دینی و جایگزینی آن با رشتههای هنر، گردشگری و تئاتر عنوان شده است.
این تغییرات که منابع نشریه «الجامعات» نیز به آن اشاره کردهاند، با ادغام تمام رشتههای نظری، از جمله علوم دینی، در یک دانشکده با عنوان «علوم انسانی» همراه خواهد بود و تنها دانشگاههای محدودی مانند دانشگاه محمد بن سعود، ام القرى و دانشگاه اسلامی اجازه دارند برنامههای علوم دینی را بهطور محدود ارائه دهند.
به گزارش «مجتهد»، افشاگر مشهور عربستانی، بازسازی دانشگاهها پیش از این چند سال برنامهریزی شده و با انتقال وزارت آموزش ابتدایی و آموزش عالی به یک وزارتخانه، و سپس انتصاب وزیر جدیدی که هیچ پیشینه آموزشی ندارد، مسیر اجرای آن فراهم شد.
عبد الله محمد البنیان که پیش از این در شرکت سابک فعالیت میکرده، مسئولیت اجرای دستورهای محمد بن سلمان را بر عهده گرفته است.
نشریه «الجامعات» همچنین گزارش داده است که این جلسات در فضایی امنیتی و تحت تهدیدات شدید برگزار شد و شرکتکنندگان موظف به حفظ اسرار و اجرای دقیق دستورها بودند.
دستورهای ابلاغ شده شامل ادغام تمامی دانشکدههای نظری در یک دانشکده علوم انسانی، تبدیل رشته شریعت به بخش کوچکی در دانشکده حقوق در صورت مقاومت و محدود کردن نام و فعالیت برخی دانشکدههای دینی به چند دانشگاه منتخب بود.
کارشناسان و منابع نزدیک به موضوع در شبکههای اجتماعی به «مجتهد» و «الجامعات» تأکید کردهاند که این اقدام میتواند موقعیت عربستان در آموزش دینی را تضعیف کند و کشورهای دیگری مانند مصر، ترکیه و مالزی را به عنوان محورر در کشورهای اسلامی تقویت نماید.
کارشناسان همچنین درباره ادعای دولت مبنی بر هماهنگی رشتهها با نیاز بازار کار و صرفهجویی در هزینهها تردید دارند، زیرا سرمایهگذاریهای کلان در پروژههایی مانند نیوم و تروجینا عملاً بودجه دانشگاهها را تحت تأثیر قرار داده است.
این تحول، که با تمرکز بر هنر، موسیقی و تئاتر و کاهش نقش علوم دینی انجام میشود، بازتاب گستردهای در محافل علمی و دینی منطقه داشته و به نگرانیهایی درباره آینده آموزش دینی و نقش دانشگاههای سعودی در پرورش متولیان دینی دامن زده است.