فرونشست؛ زلزله ای خاموش در سراسر ایران
فرونشست؛ زلزله ای خاموش در سراسر ایران
فرونشست زمین، پدیده‌ای آرام اما گسترده، اکنون بیش از ۲۵ استان ایران را تحت تأثیر قرار داده است.
این پدیده با بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، توسعه ناهماهنگ شهری و کمبود سیاست‌گذاری بلندمدت، زیرساخت‌های حیاتی و کیفیت منابع آب کشور را به خطر انداخته است.
فرونشست زمین دیگر محدود به تهران نیست و بخش‌های وسیعی از ایران را درگیر کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، ایران در میان پنج کشور نخست جهان با بالاترین نرخ فرونشست قرار دارد و پیامدهای آن به حوزه‌های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی نفوذ کرده است.
علیرضا شهیدی، کارشناس زمین‌شناسی در گفت‌وگو با ایمنا، نرخ متوسط فرونشست در کشور را بیش از ۲۰ سانتی‌متر در سال اعلام کرد و افزود که در برخی دشت‌ها این میزان به ۳۶ سانتی‌متر می‌رسد.
وی برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی، افزایش جمعیت و وجود بیش از یک میلیون چاه غیرمجاز را از عوامل اصلی این بحران دانست و تاکید کرد مناطقی همچون جنوب غرب تهران، ورامین، شهریار و اشتهارد بیشترین آسیب را تجربه می‌کنند.
محمد دانش‌یزدی، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، با اشاره به کاهش ذخایر آب‌های زیرزمینی و افت سطح آبخوان‌ها، سوءمدیریت منابع آبی و نبود سیاست‌گذاری بلندمدت را عامل اصلی تشدید فرونشست دانست.
او در ادامه افزود که خشکسالی‌های پی‌درپی و افزایش دمای هوا نیز فرونشست را سرعت بخشیده است.
این پدیده موجب کاهش نفوذپذیری خاک، افزایش رواناب‌ها، شست‌وشوی خاک‌های حاصلخیز، بیابان‌زایی و تولید گرد و غبار می‌شود و زیرساخت‌های شهری، خطوط انتقال آب و برق، و حتی راه‌آهن را در معرض آسیب جدی قرار داده است.
دانش‌یزدی بر لزوم اصلاح الگوی کشت، استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری، تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها، نظارت بر چاه‌ها و مشارکت مردمی تأکید کرد و گفت ایران می‌تواند با مدیریت هوشمندانه و سیاست‌گذاری علمی، نرخ فرونشست را کاهش دهد و مناطق آسیب‌دیده را به محیطی پایدار و ایمن تبدیل کند.
