ریشه‌های فکری طالبان و ارتباط دیرینه با مدارس دیوبندی هند
ریشه‌های فکری طالبان و ارتباط دیرینه با مدارس دیوبندی هند
بازدید وزیر خارجه طالبان از دانشگاه اسلامی دیوبند، بار دیگر پیوند عمیق طالبان با اندیشه دیوبندی را نشان داد.
جریانی فکری که بیش از یک قرن پیش در هند شکل گرفت و پایه‌های ایدئولوژی دینی این گروه را بنا نهاد.
مولوی امیرخان متقی، وزیر خارجه افغانستان، در جریان سفر رسمی خود به هند از دانشگاه اسلامی دیوبند بازدید کرد و با استقبال پرشور طلبه‌ها روبه‌رو شد.
به گزارش شبکه الجزیره، این رخداد توجه‌ها را به پیوند تاریخی و فکری طالبان با اندیشه دیوبندی جلب کرد.
دارالعلوم دیوبند، بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین مدرسه دینی در هند، از دوران استعمار بریتانیا پایه‌گذاری شد تا علوم دینی و زبان عربی را در برابر سیاست‌های فرهنگی غرب حفظ کند.
شبکه الجزیره گزارش داد که این مدرسه در سال ۱۸۶۶ توسط محمد قاسم نانوتوی تأسیس شد و طی دهه‌ها، هزاران مدرسه مشابه در هند، پاکستان و افغانستان از دل آن شکل گرفتند.
بسیاری از فارغ‌التحصیلان دیوبند به پاکستان مهاجرت کردند و مدرسه حقانیه را در اکوره ختک تأسیس کردند که پس از اشغال افغانستان توسط شوروی، پذیرای هزاران افغانستانی شد و اندیشه دیوبندی را به رکن اصلی فکری در این کشور تبدیل کرد.
شبکه حقانی و گروه‌های جهادی افغانستان عمدتاً از فارغ‌التحصیلان این مدارس برخاسته‌اند.
شیخ جلال‌الدین حقانی، بنیان‌گذار شبکه حقانی، فارغ‌التحصیل مدرسه حقانیه بود و پس از اشغال شوروی، با مجاهدین عرب و طالبان متحد شد.
جنبش طالبان در سال ۱۹۹۴ در قندهار به رهبری ملا محمد عمر شکل گرفت و بسیاری از رهبران کنونی آن، از جمله امیرخان متقی و سراج‌الدین حقانی، از فارغ‌التحصیلان مدارس دیوبندی هستند.
بازدید اخیر متقی، بر روابط علمی و معنوی طالبان با دیوبند تأکید کرد و حضور گسترده طلبه‌ها یادآور استمرار پیوند فکری و تاریخی میان طالبان و مدارس دیوبندی است.
کارشناسان معتقدند که تحولات آموزشی این مدارس نقش مهمی در شکل‌دهی ایدئولوژی و ساختار رهبری طالبان داشته و پیوند آنان با این مراکز آموزشی همچنان پابرجاست.
