آوارگی هزاران زن افغانستانی در سایه بیپناهی و تبعیض ساختاری حکومت طالبان

آوارگی هزاران زن افغانستانی در سایه بیپناهی و تبعیض ساختاری حکومت طالبان
با اخراج دستهجمعی پناهجویان افغانستانی از ایران، هزاران زن بیسرپرست با فرزندانشان به افغانستان بازگردانده شدهاند؛ به کشوری که در آن، بدون سرپرست مرد، نه حقی برای کار، نه خانهای برای اجاره، نه امنیتی برای زندگی دارند.
در ماههای اخیر، صدها هزار مهاجر افغانستانی از ایران به کشور خود بازگردانده شدهاند.
سازمان بینالمللی مهاجرت اعلام کرده که تنها بین اول ژوئن تا ۲۳ جولای سال جاری، حدود ۸۰۰ هزار نفر از مرز ایران عبور داده شدهاند که دستکم ۱۵۳ هزار نفر از آنان زن بودهاند.
از این تعداد، هشت درصد را زنان بیسرپرستی تشکیل میدهند که با فرزندانشان به افغانستان بازگردانده شدهاند؛ زنانی که حالا در میان ساختارهای بسته اجتماعی و محدودیتهای حکومتی، گرفتار تبعیض و فقر شدهاند.
در حکومت فعلی افغانستان، زنان بدون «سرپرست مرد» حتی اجازه اجاره خانه یا مراجعه به مراکز درمانی را ندارند.
زنان مهاجری که سالها در ایران زندگی کرده و در مشاغل خرد فعالیت داشتند، حالا در کشور خود نه امکان کسب درآمد و نه امنیت شخصی دارند.
بسیاری از آنان در خانههای بستگان یا در پناه چادرهای امدادی زندگی میکنند و با تبعات روانی و جسمی اخراج ناگهانی مواجهاند.
برخی گزارشها حاکی از آن است که حتی اگر زنی مهارتی مانند خیاطی یا آرایشگری داشته باشد، فقط در خفا و بهصورت پنهانی میتواند آن را به کار بگیرد.
مشاوران املاک نیز اعلام کردهاند که به دلیل نظارت نهادهای امنیتی طالبان، اجازه اجاره خانه به زنان تنها را ندارند و در غیر این صورت با خطر بازداشت مواجه میشوند.
بسیاری از این زنان، تمام دارایی خود را در مسیر بازگشت از دست دادهاند.
فرزندانشان دچار آسیبهای روانیاند و خودشان با احساس ناامیدی و بیپناهی روزگار میگذرانند.
نبود گذرنامه، تعطیلی روند صدور ویزا و فشارهای اجتماعی، امکان بازگشت دوباره به ایران یا مهاجرت به کشور دیگر را نیز از آنان گرفته است.
در حالیکه سازمانهای حقوق بشری نسبت به شرایط این زنان هشدار میدهند، فضای رسانهای رسمی در افغانستان نسبت به رنج آنان بیتفاوت است.
اکنون این بحران خاموش، نیازمند توجه جدی جهان اسلام و جامعه انسانی برای حمایت، پناه و کرامت از زنانی است که نه مهاجرند، نه مجرم؛ بلکه مادران و انسانهایی گرفتار در چرخۀ بیعدالتی شده اند.