زن در سیره پیامبر خدا صلی الله علیه و آله؛ کرامت و نقشآفرینی در خانواده و جامعه

زن در سیره پیامبر خدا صلی الله علیه و آله؛ کرامت و نقشآفرینی در خانواده و جامعه
نگرش پیامبر خدا حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه وآله به زنان، الگویی جاودانه از کرامت انسانی و نقشآفرینی اجتماعی است.
الگویی که هم در فضای خانواده و هم در عرصه اجتماع میتواند راهنمای امروز جوامع باشد.
یکی از موضوعات اساسی در سیره پیامبر خدا صلی الله علیه و آله صلی الله علیه وآله جایگاه زنان در خانواده و جامعه است.
جایگاهی که در عصر جاهلیت نادیده گرفته میشد و زنان اغلب ارزش و حقوقی مشخص نداشتند.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در چنین محیطی ظهور فرمودند و با رفتار، سخن و تصمیمات نیکوی خود نشان دادند که زن موجودی صاحب کرامت و توانمند است و باید زمینه رشد فردی و اجتماعی او فراهم شود.
نگاه پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به زنان پیش از هر چیز بر انسان بودن آنان استوار بود.
همانگونه که قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ»، معیار برتری انسان ها نسبت به یکدیگر تقوا و نه جنسیت است.
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله زنان را شایسته احترام، محبت و فرصت رشد میدانستند و این نگرش را در رفتار خانوادگی خود، از جمله با حضرت خدیجه سلام الله علیها و دختر بزرگوار خود حضرت فاطمه سلام الله علیها به نمایش گذاشتند.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله با فراهم آوردن امکان آموزش، عبادت و مشارکت اجتماعی برای زنان، زمینه شکوفایی استعدادهای آنان را در جامعه اسلامی گشودند.
زنان در صدر اسلام در عرصههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز حضور داشتند؛ که برای نمونه می توان از مدیریت اقتصادی حضرت خدیجه سلام الله علیها تا فعالیتهای علمی و فرهنگی بانوان مسلمان در این زمینه نام برد.
نمونههایی چون احترام و تکریم پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نسبت به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و اهدای فدک، نشان میدهد که نقشآفرینی زنان در جامعه نه تنها پذیرفته شده، بلکه مورد حمایت قرار گرفته است.
در روایات آمده است که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هنگام ورود حضرت فاطمه سلام الله علیها، دست آن حضرت را میبوسیدند و ایشان را در جایگاه ویژهای مینشاندند.
امروز نیز این الگو الهامبخش جوامع اسلامی است و نشان میدهد که زنان میتوانند هم در نقش خانوادگی و تربیتی و هم در عرصه اجتماعی و فرهنگی فعال و مؤثر و صاحب جایگاه باشند.
بررسی سیره پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نشان میدهد که احترام به هویت فردی زنان و فراهم کردن فرصت رشد و مشارکت آنان، نه تنها موجب تعالی خانواده میشود، بلکه پیشرفت کل جامعه را به همراه دارد.