آیت الله العظمی شیرازی: قاضی نمی‌تواند بر اساس علم خود عمل کند
نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز چهارشنبه ششم بیست و هشتم رجب سال 1446 برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.
آیت‌الله العظمی شیرازی در مورد عمل به علم قاضی فرمودند: طبق نظر فقهای شیعه، قاضی نمی‌تواند به علم خود عمل کند و باید بر اساس بیّنه و یمین قضاوت کند.
معظم له به رفتار پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و امیرالمؤمنین علیه السلام اشاره و فرمودند: هر دو بزرگوار در قضاوت‌ها بر اساس دلایل و شهادت نه علم شخصی عمل می‌کردند.
ایشان هم چنین تاکید فرمودند: حتی اگر قاضی از علم بالایی برخوردار باشد، همچنان باید قضاوت خود را بر مبنای شواهد و سوگندهای افراد انجام دهد.
آیت الله العظمی شیرازی در پاسخ به ادعای برخی که معتقدند امام زمان عجل الله تعالی فرجه بر اساس علم خود قضاوت می‌کند، تاکید فرمودند که این ادعا خلاف سیره پیامبر و امیرالمؤمنین صلوات الله علیهما است و روایات صحیحی در این زمینه وجود ندارد.
معظم له در رابطه با عمل به علم قاضی فرمودند: مشهور بین فقهای شیعه این است که قاضی حق ندارد به علم خود عمل کند ، بلکه باید طبق بیّنه و یمین عمل کند ، حتی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که یقینا علم داشتند ، اما وقتی قضاوت می کردند می فرمودند : ، [ای مردم!] تنها من در میان شما طبق شهادت شهود و سوگندها ، قضاوت می‌کنم ، در این روایت از تعبیر إِنَّمَا استفاده شده ، و إِنَّمَا از ادات حصر است ، لذا قاضی نمی تواند بر اساس علم و دانسته های خود ، قضاوت نماید ، حتی اگر قاضی ، شیخ انصاری و یا شیخ طوسی باشد.
ایشان هم چنین با اشاره به ایام حکومت امیرالمومنین فرمودند : علاوه بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که طبق علم خود عمل نمی کردند ، امیرالمومنین صلوات الله علیه هم طی پنج سال حکومت خود که بارها قضاوت کردند ، و حتی کتاب های مستقلی حول قضاوت امیرالمومنین ، به آن مقداری که به دست رسیده ، نوشته شده ، همانند پیامبر اکرم ، بر اساس بیّنه و اَیمان یعنی دلایل و شهود و سوگند افراد ، قضاوت می کردند.
آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با برخی از روایاتی که در آنها اشاره شده که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف پس از ظهور ، بر اساس علم خود قضاوت دارند ، فرمودند : اگر حتی روایت صحیح در این زمینه وجود داشته باشد ، به من نشان بدهید ، در حالی که بر خلاف این ادعا دو روایت صحیح وجود دارد ، و در رابطه با ادعای قضاوت حضرت حجت بر اساس علم خود ، سی ، چهل روایت نقل شده که بیش از ۳۰ مورد آن ، مستند به یک راوی ضعیف است ، که همه او را تضعیف کرده اند.
معظم له در ادامه فرمودند : اما دو روایت صحیح وجود دارد که بر اساس سیره و روش جد خودشان حضرت رسول الله و جد خودشان امیرالمومنین صلوات الله علیهما عمل می کنند ، و پیامبر اکرم و امیرالمومنین ، بر اساس علم خودشان عمل نمی کردند.
