در آستانه دو سالگی سقوط نظام جمهوریت و تسلط گروه طالبان در افغانستان، شهروندان این کشور می‌گویند در طی دو سال اخیر، سخت ترین روزها و شرایط خفقان را سپری کرده اند. آنان از سکوت جامعه جهانی در برابر ظلم و ستم گروه طالبان انتقاد کرده و هر نوع تعامل با این گروه را جفا در حق مردم افغانستان و جهان می‌دانند. با این حال؛ پس از دو سال حکومت طالبان در افغانستان، کارشناسان سازمان ملل می‌گویند تصور تغییر طالبان اشتباه ثابت شده است.
پانزدهم آگوست؛ روزی سیاه و فراموش نشدنی برای مردم افغانستان.
درست دو سال پیش، در پانزدهم آگوست 2021 میلادی، با فرار اشرف غنی رئیس جمهور پیشین افغانستان، نظام جمهوریت سقوط کرد و گروه طالبان پس از حدود بیست سال، دوباره بر افغانستان مسلط شدند. شهروندان افغانستان می‌گویند با سلطه گروه طالبان که در طی یک تبانی ننگین امریکا و برخی حلقات پیشین داخلی صورت گرفت، تمامی نهادهای نظامی و غیر نظامی این کشور فروپاشید و سرنوشت سیاهی که تا امروز برای افغانستان و مردمان این کشور چیزی جز آوارگی، گرسنگی و انزوا به ارمغان نیاورده است. بر اساس گزارش نهادهای بین‌المللی، با به قدرت رسیدن دوباره طالبان، فقر و گرسنگی به اوج اش رسیده و میلیون‌ها نفر در افغانستان با قحطی و سوء تغذیه مواجه هستند.
با تسلط دوباره گروه طالبان، بیشترین آسیب را شیعیان و هزاره‌های افغانستان متقبل شدند. حاکمیت طالبان در افغانستان زمینه فعالیت سایر گروه‌های تروریستی از جمله گروه سنی های تندرو داعش را بیشتر از پیش فراهم ساخت. از سویی، حذف نصاب آموزشی شیعیان از مکاتب و دانشگاه ها، کوچ اجباری، برکناری هزاره‌ها از نهادهای دولتی و ممانعت از برگزاری مراسم‌های مذهبی شیعیان از موارد برجسته ای اند که طی دوسال اخیر علیه شیعیان اِعمال شده است. گروه طالبان عمده ترین محدودیت ها را بر شیعیان افغانستان در دهه محرم امسال اعمال کردند که در تاریخ معاصر این کشور بی سابقه خوانده شده است. بسیاری از کارشناسان امور مذهبی به این باور هستند که چنین محدودیتی بر حقوق و آزادی های مذهبی شیعیان در افغانستان دستکم در یک قرن اخیر در این کشور سابقه نداشته است.
زنان و دختران در افغانستان هم بیشتر از هر قشر دیگر جامعه مورد ظلم و ستم گروه طالبان قرار گرفتند. طی دو سال اخیر، زنان و دختران افغانستان از حق آموزش، کار و حضور در جامعه محروم شدند. هرچند زنان و دختران در افغانستان بارها علیه ظلم و ستم گروه طالبان به خیابانها امده و دست به راهپیمایی زدند اما هر بار با سرکوب و شکنجه طالبان رو به رو شدند.
آزادی بیان و فعالیت رسانه‌های آزاد که طی دو دهه‌ی اخیر یکی از دست آوردهای مهم مردم افغانستان محسوب می‌شد، با تسلط طالبان اکثر این رسانه‌ها مسدود و هزاران خبرنگار مجبور به فرار از افغانستان شده و یا دست از فعالیت خبرنگاری برداشتند. بر اساس گزارش نهادهای بین‌المللی حامی خبرنگاران، گروه طالبان صدها خبرنگار را بازداشت، شکنجه و به قتل رسانده اند.
این در حالی است که پس از دوسال از حاکمیت گروه طالبان، ده‌ها تن از کارشناسان سازمان ملل متحد، از جمله ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی این سازمان برای حقوق بشر، در یک بیانیه‌ی مشترک گفته اند که مفکوره‌ی تغییر طالبان اشتباه از آب درآمده است. با این حال؛ در آستانه دوسالگی بازگشت طالبان به قدرت، شماری از شهروندان افغانستان که در کشورهای دیگر از جمله آلمان و کانادا و چند کشور دیگر زندگی می‌کنند، در اعتراض به سکوت جامعه بین‌الملل در برابر عملکرد طالبان به خیابانها آمدند و تعامل با طالبان را محکوم کردند. معترضان همچنین با اشاره به جنایات جنگی، تبعیض جنسیتی، کوچ اجباری، نسل کشی هزاره‌ها و حمله به مراسم‌های مذهبی شیعیان، از سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری خواستند برای معرفی طالبان به دادگاه کیفری بین المللی لاهه جدی اقدام کنند. معترضان از جامعه بین‌الملل خواستند به حکومت طالبان پایان دهند و تاکید کردند که ادامه حکومت این گروه تهدیدی برای مردم افغانستان، کشورهای منطقه و جهان است.
