اختلاف قدیمی ایران و طالبان بر سر حقابه هیرمند طی روزهای اخیر با تهدیدها و تندی های لفظی مقامات دو کشور و واکنش های کاربران فضای مجازی همراه بوده است ،
ماجرای اختلاف ایران و افغانستان بر سر حقابه هیرمند سر دراز دارد و با تغییر حاکمان کابل آنچه تغییر نکرده همین اختلاف بر سر حقابه ایران از رودخانه هیرمند است.
نظام ولایت فقیه هر چند از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان و خروج نیروهای امریکایی از این کشور خیلی زود ذوق زده شد و طالبان را “جنبش اصیل منطقه” خواند اما به نظر می رسد این ماه عسل تهران و کابل زودتر از آنچه انتظار می‌رفت به پایان رسیده است.
رود بزرگ هیرمند که با نامهای هلمند یا هیلمند و در برخی کتب کهن تاریخی از آن به هندمند هم یاد شده است از ولایت هلمند افغانستان و ارتفاعات هندوکش در غرب کابل سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری حدودا 1100 کیلومتری به دریاچه هامون که مشترک میان ایران و افغانستان است می‌ریزد.
افغانستان با احداث دو سد کجکی و کمال خان مانع از رسیدن آب رودخانه هیرمند به خاک ایران شده است و بنا بر ادعای دولت ایران این مسئله بر خلاف توافق نامه‌ی امضا شده بین دو کشور در سال 1351 شمسی است اما افغانستان چه پیش از به قدرت رسیدن طالبان و چه پس از آن دلائل گوناگونی را برای بستن آب بسوی ایران ذکر می کنند. اشرف غنی رئیس جمهور پیشین ما به ازای حقابه ایران نفت مطالبه می کرد ولی طالبان خشک‌سالی و کاهش سطح نزولات آسمانی و پایین رفتن ذخایر هیرمند پشت سدهای کجکی و کمال خان را بهانه کرده است.
سال گذشته با رفت و آمد های هیات‌های دیپلماتیک میان وزارت خارجه ایران و مقامات طالبان به نظر می‌رسید مشکل حل شده باشد اما در عمل چنین نشد و طرف‌های ایرانی و افغانستانی هر یک همان حرفهای سابق را تکرار می‌کنند تا آنجا که هفته قبل ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران زبان به تهدید طالبان گشود، تهدیدی که به نظر نمی‌رسد طالبان را ترسانده باشد.
در پی تهدید رئیس جمهور ایران دفتر سخنگوی طالبان با انتشار اعلامیه ای اظهارات رئیسی را نامناسب و زیان آور دانسته و خواسته که این اظهارات تکرار نگردد که در غیر این‌صورت به نفع هیچ کدام از دو طرف نخواهد بود.
در این اعلامیه خشک سالی و کمبود آب در ذخایر کمال خان و کجکی مانع از ارسال آب به‌سوی ایران ذکر شده است که این پاسخ با واکنش گسترده‌ی کاربران فضای مجازی مواجه شد و عکس های ماهواره ای از پر آب بودن ذخایر مذکور ادعای طالبان را به چالش کشید.
متعاقب این اعلامیه شدید اللحن طالبان، ویدئویی از ژنرال مبین از فرماندهان شناخته شده طالبان در فضای مجازی انتشار پیدا کرده که اظهارات تهدید آمیز ابراهیم رئیسی را به استهزاء گرفت.
این فرمانده بلند پایه طالبان ضمن پر کردن دبه آبی با لحنی تمسخرآمیز جلوی دوربین گفت: ” رئیس جمهور ایران اخطار داده که آب ندادید ما حمله می‌کنیم ، اخطار نده ما می‌ترسیم باز ، یک بشکه آب خدمت‌تان است.”
به نظر می رسد دوئل ایران و طالبان به مرحله حیثیتی رسیده باشد و موضوع از حقابه فراتر رفته و به مانور اقتدار دو طرف پیوند خورده باشد. از یک سو طالبان که خود را پیروز در جنگ با دو ابرقدرت شوروی و امریکا می‌دانند و به اعتماد به نفس بالایی رسیده که تهدید ایران را جدی نمی‌گیرند و از سوی دیگر نظام ایران که حوزه دخالت خود را از یمن تا عراق و سوریه و لبنان و جای جای خاورمیانه گسترانده نمی‌تواند نسبت به سر سختی همسایه شرقی خود بی اعتنا بماند و از سوی دیگر مردمانی خسته از دهه‌ها جنگ نظامی و اقتصادی در دو کشور که تمایلی به ورود به جنگ دیگری ندارند.
