نگرانی از دین گریزی مردم ایران به دلیل رفتارهای ناشایست به نام اسلام سالهاست که ابعاد گسترده تری یافته است اما اینبار گزارش روزنامه حکومتی اطلاعات و اظهارات یکی از مراجع تقلید شیعه به این نگرانی رنگ و بویی دیگر داده است.
روزنامه اطلاعات که زیر نظر نماینده رهبر ایران انتشار پیدا می کند در یادداشتی نسبت به رویگردانی مردم این کشور از دین هشدار داده و نوشته است : ” امروزه جمهوری اسلامی در ابعاد نظامی پیشرفت‌های زیادی به دست آورده است و لیکن هیچگاه این پیشرفت‌ها ما را از پشتوانه مردمی نظام بی‌نیاز نمی‌کند، ما از خلوتی مساجد باید بترسیم، باید به فکر چاره باشیم، باید به فکر آشتی نسل جوان با مبانی دینی و مسجد باشیم.”
این روزنامه در بخش دیگری می افزاید : ” مطمئناً شرایط اقتصادی کشور و نابرابری‌ها و ناکارآمدی و سوء عملکرد بعضی دستگاه‌ها بی‌تأثیر در واگرایی فعلی نیست. در چنین شرایطی شما هر چقدر تبلیغات دینی داشته باشید اگر نتیجه عکس ندهد فایده‌ای هم ندارد!”
برخی از پژوهشگران حوزه جامعه شناسی دین بر این باور هستند که دین گریزی بخشی از مردم ایران صرفا معطوف به اسلام سیاسی است که حاکمیت نظام ولایت فقیه آنرا ترویج می کند و بخش عمده ی مردم ایران به اسلام سنتی همچنان وفادار هستند.
همچنین گفته می شود میل به معنویت در قالب ها و اشکال ادیان مختلف گاهی جایگزین دین گریزی بخشی از مردم در ایران و سایر بلاد اسلامی شده است.
آیت الله العظمی علوی بروجردی از مراجع تقلید منتقد نظام ولایت فقیه نیز این نگرانی را به گونه ای دیگر اظهار داشته و گفته است : “عده‌ای از افرادی که دارند از ما جدا می شوند، از مناطق بختیاری نزد من آمده بودند. در بین برخی جوان‌ها میل بسیار عجیبی به زرتشتی گری پیدا شده است.
برخی‌ها به من گفته‌اند در قم کلیسای خانگی وجود دارد و تعداد وهابی‌ها زیاد شده است و فعالیتشان گسترده شده و نماز جمعه هم می‌خوانند! عده‌ای هم گویی دارند بودایی می شوند! این‌ها مشکلات ماست.”
البته این اولین باری نیست که آیات عظام نسبت به رویگردانی از دین هشدار می‌دهند؛ بارها علما و مراجع مستقل شیعه دین‌گریزی افراد جامعه و عوامل انتشار این پدیده را مورد نقد و بررسی قرار دادند.
از مهمترین این عوامل که نمی‌توان آن را نادیده گرفت فقر و عدم اجرای عدالت و مساوات در تامین معاش مردم است؛ بویژه آنکه اگر فقر در حکومتی که نام دینی را به یدک می‌کشد پدید آید بیشتر به دین گریزی می انجامد.
معادله‌ای که در متون روایی بارها و به شیوه های مختلفی به آن اشاره شده است، از جمله فرمایش پیامبر خدا صلی الله علیه وآله که کاد الفقر ان یکون کفرا
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: فقر، انسان را در آستانه كفر قرار مى‌دهد (الکافی 2 / 307 / 4)
