آیت الله العظمی شیرازی دام ظله: در قرض ، پذیرفتن شرطی که منفعت دارد ربا محسوب می شود
در نشست علمی بزرگ مرجع جهان تشیع آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی دام ظله که روزانه با حضور علما، فضلا و عموم مؤمنان در بیت معظم له در شهر مقدس قم برگزار می‌شود، شخصی از حاضرین که به زبان عربی صحبت می‌کرد از معظم له پرسید:
اگر شخصی یک میلیون دینار قرض بدهد و شرط کند که مثلا یک میلیون دلار به او برگرداند (که یک میلیون دلار از یک میلیون دینار بیشتر می‌شود) قرض گیرنده باید به اقتضای «اَلمؤمنونَ عندَ شُروطِهمْ» این شرط را بپذیرد؟ یا ربا محسوب می‌شود؟
پاسخ آیت الله العظمی شیرازی كه به زبان فارسى ترجمه شده أست بدين شرح است:
مؤمنین باید نسبت به شروطشان متعهد و پایبند باشند، اما درباره ربا استثنا شده است، در مثال مذکور نیز اینچنین است ، قرض دادن به شرط منفعت رساندن است که ربا محسوب می‌شود. ربا اقسامی دارد: در معامله ، در قرض و هدیه . اینها احکامشان با یکدیگر تفاوت دارد. ربا در معاملات مستلزم این است که مورد معامله قابل کیل و وزن کردن باشد
اگر قابل کیل و وزن کردن نباشد مشکلی ندارد ولی ربا در قرض فقط یک شرط دارد و آن این است که باعث منفعت بشود، حتی اگر پول نباشد
مثلا شخصی می‌گوید: من هزار دینار به تو قرض می‌دهم مشروط بر اینکه هر روز بیایی و خانه من را نظافت کنی، این جایز نیست، پذیرفتن چنین شرطی در قرض جایز نیست.
بنا به قاعده “کلُّ ما جَر َّ نفعاً” «هر چیزی که منعفت داشته باشد» و این شرط برای قرض دادن، منفعت به حساب می‌آید.
مثلا به شخص می‌گوید هزار دینار به تو قرض می‌دهم به شرط اینکه به واحد پول دیگری آنقدر به من برگردانی که بیشتر می‌شود.
در قرض این کار جایز نیست ولی در هدیه طبق قاعده “مؤمن باید پایبند به شروطش باشد” اشکال ندارد.
شما هم می‌توانید نشست علمی بزرگ مرجع جهان تشیع آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی دام ظله را هر روز ساعت ۱۲:۱۵ دقیقه به وقت محلی قم به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام مشاهده کنید.
