
تنگه هرمز که محل عبور یکچهارم نفت جهانی و تنها مسیر دریایی برای صادرات انرژی خلیج فارس است، بار دیگر به کانون تحولات ژئوپلیتیکی بازگشته است.
با افزایش تنشهای منطقهای، احتمال بسته شدن این آبراه حیاتی از سوی ایران، نگرانیهای گستردهای درباره امنیت انرژی جهان ایجاد کرده است.
در پی افزایش تنشهای سیاسی و نظامی در منطقه، مجلس ایران با بررسی طرح بستن تنگه هرمز موافقت اولیه کرده است؛ اقدامی که در صورت تأیید نهایی شورای عالی امنیت ملی، میتواند به بحران جهانی در بازار انرژی منجر شود.
تنگه هرمز، تنها گذرگاه آبی بین خلیج فارس و آبهای آزاد، مسیر عبور حدود بیست درصد از صادرات جهانی نفت و گاز است.
طبق دادههای اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، در سال 2023 بهطور میانگین روزانه 20.9 میلیون بشکه نفت خام از این مسیر عبور کرده است.
به همین دلیل، هرگونه اختلال در این گذرگاه تأثیر مستقیم بر قیمت نفت و ثبات اقتصادی جهان خواهد داشت.
خبرگزاریهای رسمی ایران از جمله «باشگاه خبرنگاران جوان» به نقل از اسماعیل کوثری، نماینده مجلس و از چهرههای نظامی، گزارش دادند که بستن تنگه «در صورت لزوم» انجام خواهد شد.
همچنین عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در نشست خبری در استانبول اعلام کرد که «همه گزینهها روی میز است» و نیروهای مسلح ایران در حالت «آمادهباش کامل» قرار دارند.
همزمان، خبرگزاری تسنیم به نقل از منابع آگاه اعلام کرده که هنوز زمان مشخصی برای این اقدام تعیین نشده است.
مجلس ایران همچنین در حال بررسی احتمال خروج از پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای (انپیتی) است که میتواند سطح تنشها را افزایش دهد.
تنگه هرمز میان ایران و عمان واقع شده و در باریکترین نقطه تنها 39 کیلومتر عرض دارد.
جزایر ایرانی قشم، هنگام، هرمز و لارک در مجاورت این گذرگاه قرار دارند و موقعیت نظامی ایران را تقویت کردهاند.
در صورت بسته شدن این مسیر، کشورهایی چون ژاپن، چین، هند و اتحادیه اروپا با کمبود انرژی و جهش قیمت نفت مواجه خواهند شد؛ رخدادی که اقتصاد جهانی را وارد مرحلهای پرهزینه و ناپایدار خواهد کرد.