مرکز پژوهش‌های مجلس ایران در گزارش تازه خود نسبت به گسترش فقر آموزشی و افزایش ترک تحصیل در ایران هشدار داد.
بر اساس این گزارش، فقر اقتصادی و محرومیت‌های اجتماعی، به ویژه در استان‌های محروم و مناطق دورافتاده، باعث شده است که بیش از یک سوم دانش‌آموزان مدرک مقطع ابتدایی را کسب نکنند و بسیاری از دختران نوجوان نیز به‌جای تحصیل، به ازدواج‌های زودهنگام تن دهند.
مرکز پژوهش‌های مجلس ایران در گزارش «پایش ابعاد فقرسال 1402؛ فقر آموزش» به بررسی رابطه تنگاتنگ میان فقر درآمدی خانواده‌ها و ترک تحصیل دانش‌آموزان پرداخته است.
بر اساس این گزارش، هر چه فقر در جامعه بیشتر باشد، نرخ ترک تحصیل به همان میزان افزایش می‌یابد.
استان‌هایی مانند خوزستان، سیستان و بلوچستان و کرمانشاه بیشترین نرخ بی‌مدرکی و ترک تحصیل را دارند؛ به طوری که در سیستان و بلوچستان بیش از 20 درصد افراد 12 تا 17 سال فاقد مدرک ابتدایی هستند.
شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان و آمار شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس، نشان می‌دهد که حدود 30 درصد دختران دبیرستانی در ایران به مدرسه نمی‌روند و سالانه حدود 200 هزار دختر 15 تا 19 ساله به ازدواج زودهنگام تن می‌دهند.
دلایل این ترک تحصیل عمدتاً شامل کودک‌همسری، مسائل فرهنگی، محرومیت‌های اقتصادی و نبود امکانات آموزشی مناسب در مناطق حاشیه‌ای است.
برخی از خبرگزاری ها به نقل از حمیدرضا حاجی‌بابایی، وزیر آموزش و پرورش سابق، تاکید می‌کند که کم‌توجهی به آموزش و پرورش و کاهش بودجه‌های دولتی یکی از دلایل اصلی این بحران است.
وی معتقد است که توجه به این وزارتخانه کلیدی می‌تواند سرنوشت کشور را دگرگون کند.
همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که خصوصی‌سازی آموزش و عدم حمایت کافی از تحصیل به زبان مادری در مناطق قومی، نابرابری‌های آموزشی را افزایش داده و باعث تشدید «فقر آموزشی» شده است.
شورای عالی آموزش و پرورش وعده داده است به عدالت آموزشی در مناطق دوزبانه توجه ویژه‌ای داشته باشد، اما هنوز تا تحقق این وعده فاصله زیادی وجود دارد.
در نهایت، فقر مطلق اقتصادی، کاهش بودجه‌های آموزشی و چالش‌های فرهنگی، همه دست به دست هم داده‌اند تا حق تحصیل بسیاری از کودکان و نوجوانان کشور به ویژه در مناطق محروم، پایمال شود و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و حمایت جدی دولت بیش از پیش احساس می‌شود.
