ادعای شرعی نبودن حج بدون مجوز سعودی؛ فتوایی در تقابل با آموزههای اسلام علوی
نظیر عیاد، مُفتی مصری، در گفتوگویی با خبرگزاری رسمی مصر، اظهار داشت: «انجام حج بدون دریافت مجوز رسمی از دولت عربستان، غیرشرعی است و فرد انجامدهنده آن گناهکار محسوب میشود.»
وی در ادامه تأکید کرد که صدور مجوز حج، اکنون بخشی از شرط استطاعت به شمار میآید و بدون آن، عبادت حج مورد قبول نیست.

بهگفته عیاد، بیتوجهی به آییننامههای رسمی سعودی نوعی «نافرمانی دینی» است که میتواند موجب آسیب به دیگران شود.
این فتوا، مانند بسیاری از دیدگاههای رسمی حاکم بر اداره امور حج، بازتابی از رویکرد سلفی است که بر اطاعت بیچونوچرای «ولی امر» با تفسیری غلط از این واژه تأکید دارد.
رویکردی که در عمل، سیاستگذاری در حوزه حج را نه با معیار جامعیت و همگانی بودن اسلام، بلکه بر پایه ملاحظات سیاسی و امنیتی دولت عربستان تنظیم میکند.
در چنین دیدگاهی، مناسک عبادی همچون حج، عملاً به یک امتیاز دولتی محدود میشود که با اراده حاکمیت توزیع یا منع میگردد، نه به یک فریضه الهی که حق عمومی مسلمانان باشد.
این نظریه که اطاعت از دولت سعودی را شرط شرعی حج معرفی میکند، نهتنها فاقد مبنای روشن فقهی در مکتب اهلبیت علیهمالسلام است، بلکه با اصل استقلال عبادات و شرط نبودن اذن سلطان در اجرای فرایض عبادی تعارض دارد.
از نگاه اسلام علوی و علمای بزرگ شیعه، استطاعت در حج، به شرایط شخصی و شرعی فرد مربوط است، نه به تأیید سیاسی یک حکومت.