صنعت گردشگری در خاورمیانه به سرعت در حال رشد است و پیشبینی میشود که این منطقه در سال 2025 سهمی معادل 11 تریلیون و هفتصد میلیارد دلار از اقتصاد جهانی را به خود اختصاص دهد.
کشورهای مختلف این منطقه، از جمله قطر، عربستان سعودی، عراق و ایران، با بهرهبرداری از ظرفیتهای فرهنگی، تاریخی و مذهبی، تلاش دارند سهم بیشتری از بازار گردشگری جهانی را جذب کنند.

بر اساس گزارش جدید شورای جهانی سفر و گردشگری که در رسانه القبس منتشر شده، صنعت گردشگری در خاورمیانه وارد مرحلهای از شکوفایی و رقابت شده است.
در سال 2025، این صنعت در سطح جهانی قرار است سهمی معادل 11.7 تریلیون دلار در اقتصاد داشته باشد که برابر با 10.3 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان خواهد بود.

به گفته ناتالیا بایونا، مدیر اجرایی سازمان جهانی گردشگری، سال 2024 با ثبت یک میلیارد و چهارصد میلیون گردشگر بینالمللی تقریباً بازگشت کامل صنعت گردشگری به سطح پیش از همهگیری کرونا را شاهد بودیم.
او پیشبینی کرده است که نرخ رشد گردشگری در سال 2025 بین 3 تا 5 درصد باقی خواهد ماند.

کشورهایی همچون قطر، عربستان سعودی و مصر در صدر مقاصد گردشگری جدید منطقه قرار دارند.
قطر با میزبانی رویدادهایی مانند جام جهانی فوتبال، مسابقات فرمول یک و کنفرانسهای فناوری، توانسته در سال 2024 حدود پنج میلیون و یکصدهزار گردشگر را جذب کند.
عربستان سعودی علاوه بر ظرفیت میزبانی حج و مرقد مطهر پیامبر اکرم که سالانه پذیرای میلیون ها زائر می باشد، برنامههای گستردهای برای میزبانی جام جهانی و اکسپو و گسترش گردشگری دارد.
اما این رشد محدود به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیست. ترکیه با آثار تاریخی منحصر بهفرد، ایران با ظرفیتهای عظیم گردشگری مذهبی و فرهنگی، عراق با جاذبههای زیارتی، لبنان و سوریه با سواحل و تاریخ کهن، و اردن با مکانهایی چون پترا، همگی در تلاش برای جذب سهم بیشتری از این بازار پررونق هستند.
علاوه بر تلاش کشورهای منطقه برای جذب گردشگران بینالمللی از طریق رویدادهای ورزشی، فرهنگی و نمایشگاهی، یکی از بزرگترین و بینظیرترین جریانهای گردشگری مذهبی در خاورمیانه، مراسم اربعین حسینی در عراق است.
این رویداد سالانه با حضور میلیونها زائر از سراسر جهان، بهویژه از کشورهای ایران، لبنان، پاکستان، هند، سوریه، ترکیه و حتی کشورهای اروپایی و آفریقایی، به بزرگترین تجمع دینی و پیادهروی مذهبی جهان تبدیل شده است.
مشایه اربعین که از شهرهای مختلف عراق، بهویژه مسیر نجف تا کربلا برگزار میشود، نماد همبستگی، ایمان و ارادت عاشقانه به اهلبیت علیهم السلام است.

میلیونها زائر در مسیر بیش از هشتاد کیلومتری این مشایه شرکت میکنند و در موکبهای مردمی که با روحیه خالصانه میزبانی میکنند، پذیرایی میشوند. این آیین نهتنها یک مناسبت دینی، بلکه الگویی بیبدیل از گردشگری معنوی و انسانی است.
علاوه بر اربعین، زیارت امیرالمومنین در نجف اشرف، زیارت امام حسین و حضرت عباس در کربلا، زیارت امام کاظم و امام جواد در کاظمین، و نیز زیارت امام هادی و امام عسکری در سامرا، همگی نقاط برجستهای از گردشگری دینی در عراق هستند که سالانه میزبان میلیونها عاشق اهلبیت میباشند.
این رویدادها که بدون وابستگی به تبلیغات رسمی و رسانهای گسترده شکل میگیرند، نشاندهنده عمق باورهای دینی و ظرفیت عظیم عراق در جذب زائران مذهبی هستند.
ظرفیتی که در کنار سایر جاذبههای منطقه، جایگاه خاورمیانه را در گردشگری جهانی بیش از پیش تثبیت میکند.
با توجه به نوسازی زیرساختها، تنوع فرهنگی و نزدیکی جغرافیایی به اروپا و آسیا، خاورمیانه بیش از هر زمان دیگری در مسیر تبدیل به یک قطب جهانی گردشگری قرار دارد.