در سال‌های اخیر، دانشگاه‌های ایران به طور پیوسته در رتبه‌بندی‌های جهانی سقوط کرده‌اند.
عوامل مختلفی از جمله کاهش بودجه‌های پژوهشی، خروج نخبگان و ضعف تعاملات بین‌المللی موجب این روند نگران‌کننده شده است.
کارشناسان از ضرورت اتخاذ سیاست‌های جدید برای بازگشت به مسیر رشد علمی و پژوهشی کشور سخن می‌گویند.
براساس آخرین گزارش‌های منتشر شده در رتبه‌بندی «سایمگو» 2025، جایگاه علمی دانشگاه‌های ایران در سطح جهانی با افت قابل توجهی مواجه شده است.
در میان دانشگاه‌های معتبر ایران، دانشگاه تهران از رتبه 735 در سال 2022 به جایگاه 1030 در سال 2025 سقوط کرده است.
دانشگاه‌های صنعتی اصفهان، شیراز، تربیت مدرس و شریف نیز به ترتیب شاهد کاهش شدید رتبه‌های خود بوده‌اند.
مهم‌ترین دلایل این سقوط شامل کاهش بودجه‌های پژوهشی، ضعف در سیاست‌گذاری‌های آموزشی و کمبود منابع مالی است.
در کنار این مشکلات، مهاجرت نخبگان و دانشجویان با رتبه‌های برتر به خارج از کشور نیز تأثیرات منفی زیادی بر سطح علمی دانشگاه‌ها گذاشته است.
طبق آمار، تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور در سال 2024 به 110 هزار نفر رسیده است که نشان‌دهنده افزایش 82 درصدی نسبت به سال 2020 است.
کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که برای جلوگیری از ادامه این روند نزولی، باید به تقویت همکاری‌های بین‌المللی، افزایش بودجه‌های پژوهشی و ایجاد شرایط مناسب برای ماندن نخبگان در کشور توجه بیشتری شود.
همچنین، بازنگری در سیاست‌های آموزشی و توجه به نیازهای روز دنیا می‌تواند به دانشگاه‌ها کمک کند تا جایگاه خود را در سطح جهانی بازپس گیرند.
