شب نوزدهم ماه مبارک رمضان شب ضربتخوردن امیرالمومنین علیه السلام
شامگاه هجدهم رمضان و شب نوزدهم رمضان، شب ضربتخوردن امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام در مسجد کوفه توسط ابن ملجم مرادی است که به شهادت آن حضرت در روز بیست و یکم رمضان انجامید.

امیرالمومنین علی علیهالسّلام، امام اول، صحابی، راوی، پسرعمو و داماد پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله در اثر ضربت شمشیر زهرآلود ابن ملجم مرادی در شب نوزدهم ماه رمضان سال چهلم هجری قمری هنگام اقامه نماز صبح، فرقشان شکافته شد و بر اثر آن ضربت، در بیست و یک ماه رمضان به شهادت رسیدند.
بهدنبال شکست خوارج در نهروان، سه تن از آنان به نام های عبدالرحمن بن ملجم از قبیله کنده، بَرَک بن عبدالله تمیمی و عمرو بن بکر تمیمی یکدیگر را در مکه ملاقات کردند و با انگیزه انتقام از کشته شدن یارانشان در نهروان، تصمیم به قتل همزمان امام علی علیه السلام، معاویه و عمرو عاص گرفتند.

شب نوزدهم ماه مبارک رمضان، امیرالمومنین میهمان منزل دخت بزرگوار خود ام کلثوم بودند، ام کلثوم دو قرص نان با کاسه اى از شیر و مقدارى نمک آورد تا حضرت افطار نمایند، آن حضرت بعد از نماز به سفره نگاه کردندو فرمودند: دخترم در یک سفره دو نوع خورش حاضر کردى؟! مگر نمى دانى من از پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله متابعت مى کنم، اى دخترم!«هر که لباس و خوراک او در دنیا نیکوتر است روز قیامت نزد خدا وقوفش زیادتر خواهد بود» دخترم، در حلال دنیا حساب و در حرامش عقاب است.

حضرت دستور داند که یکى از دو خورش را بردارند، ام کلثوم نمک را برداشت و شیر را باقی گذاشت اما آن حضرت با اندکى از نان جو و نمک افطار فرمودند و حمد خدا نموده مشغول نماز شدند.
نقل شده در آن شب مولای متقیان گاهى از اطاق بیرون مى آمدند و به آسمان مى نگریستند و تضرع مى نمودند و سوره یس را تلاوت فرموده و به درگاه الهی عرض می داشتند: بارالها مرگ را بر من مبارک گردان و بسیار استرجاع نموده وعبارت لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلّا بِاللّهِ الْعَلىّ الْعَظیم را بارها تکرار مى فرمودند.
هم چنین نقل گردیده که نزدیک صبح که امیرالمومنین عزم رفتن سوی مسجد نمودند، مرغابیها دور آن حضرت را صیحه زنان گرفته و گویا با بال مى خواستند مانع رفتن ایشان شودند، حضرت فرمود: اینها اکنون صیحه مى زنند، اما بعد از این نوحه ها بلند خواهد شد.

چون به در خانه رسیدند، حلقه درب به کمربند آن حضرت ، بند شد و دوباره باز گردید، حضرت کمر را محکم بستند و فرمودند: علىّ کمرت را محکم براى مرگ ببند، زیرا مرگ تو را ملاقات خواهد کرد و از مرگ نترس وقتى که تو را بخواند،
نزدیک صبح روز نوزدهم امیرالمومنین وارد مسجد شدند به هر روی، آن حضرت به هنگام نماز صبح وارد مسحد اعظم كوفه شد و خفتگان را برای ادای نماز بیدار كردند، واز جمله عبدالرحمن بن ملجم مرادی را كه به رو خوابیده بود، بیدار و خواندن نماز را به وی گوشزد كردند .
بعد از اذان به سوی محراب رفته و به نافله فجر مشغول شده و سپس مشغول نماز صبح شدند، هنگامی كه آن حضرت سر از سجده اول برداشتند، عبدالرحمن بن ملجم مرادی شمشیر خویش را بر فرق نازنین امیرالمومنین فرود آورد و سر مبارك آن حضرت را تا محل سجده گاه شكافت.
حضرت علی علیه السلام در محراب مسجد افتاده و در همان هنگام فرمودند: بسم الله و بِاللهّ وعَلى مِلّةِ رَسولِ اللهِ: فزت وَرَبِّ الكعبة؛ سوگند به خدای كعبه، رستگار شدم.

آن حضرت در حالی که خون از سر و صورت شریفشان جاری بود، فرمودند: هَٰذَا مَا وَعَدَنَا ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ، این همان وعده ای است که خداوند متعال و رسول گرامی اشت به من داده اند.
روایت شده که در هنگام ضربت زدن عبدالرحمن بن ملجم بر سر مطهر حضرت علی علیه السلام ، زمین به لرزه در آمد و دریاها مواج و آسمان ها متزلزل شدند و درهای مسجد به هم خوردند و خروش از فرشتگان آسمان ها بلند شد و باد سیاهی وزید، به طوری که جهان را تیره و تاریک ساخت و جبرئیل امین در میان آسمان و زمین ندا داد و همگان ندایش را شنیدند.
او می گفت: تَهَدَّمَتْ وَ اللَّهِ أَرْكَانُ الْهُدَى وَ انْطَمَسَتْ وَ اللَّهِ نُجُومُ السَّمَاءِ وَ أَعْلَامُ التُّقَى وَ انْفَصَمَتْ وَ اللَّهِ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى قُتِلَ ابْنُ عَمِّ مُحَمَّدٍ الْمُصْطَفَى قُتِلَ الْوَصِیُّ الْمُجْتَبَى قُتِلَ عَلِیٌّ الْمُرْتَضَى قُتِلَ وَ اللَّهِ سَیِّدُ الْأَوْصِیَاءِ قَتَلَهُ أَشْقَى الْأَشْقِیَاء .
سوگند به خدا که ارکان هدایت درهم شکست و ستاره های دانش نبوت تاریک و نشانه های پرهیزکاری بر طرف گردید و عروه الوثقی الهی گسیخته شد . پسر عموی رسول خدا شهید شد ، سید الاوصیا و علی مرتضی به شهادت رسید . وی را شقی ترین اشقیاء به شهادت رسانید .