مهاجرت گسترده از روستاهای ایران به شهرها و متروکه شدن بسیاری از مناطق روستایی، بزرگ‌ترین تهدید برای توسعه پایدار، امنیت غذایی و کاهش حاشیه‌نشینی در این کشور محسوب می‌شود.
کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه این روند به بحران‌های اجتماعی و اقتصادی دامن خواهد زد.
در سال‌های اخیر، روند خالی از سکنه شدن روستاها در ایران به یک بحران جدی تبدیل شده است.
این پدیده، که به دلیل عواملی چون کمبود منابع آبی، بیکاری و مشکلات معیشتی به وقوع پیوسته، باعث مهاجرت گسترده روستاییان به شهرها شده است.
عبدالکریم حسین‌زاده، معاون توسعه روستایی ریاست‌جمهوری، از متروکه شدن بیش از 31 هزار روستا در کشور خبر داد و این وضعیت را تهدیدی بزرگ برای توسعه پایدار و امنیت غذایی کشور دانست.
آمارها نشان می‌دهند که حتی در استان‌های پربار شمالی مانند گیلان نیز روستاها با بحران جمعیتی مواجه شده‌اند.
آمارها همچنین نشان می‌دهند که جمعیت روستانشین ایران از 72 درصد در سال 1300 به کمتر از 26 درصد در پایان قرن 14 کاهش یافته است.
این تغییرات در الگوی جمعیتی ایران نه تنها به معنای کاهش نیروی کار در بخش کشاورزی و تولید است، بلکه به کاهش امنیت غذایی نیز دامن می‌زند.
بسیاری از روستاهایی که به زیرساخت‌های ضروری مانند آب، برق و گاز مجهز هستند، همچنان از مهاجرت ساکنان خود رنج می‌برند.
کارشناسان مسائل اجتماعی بر این باورند که تخلیه روستاها بدون ارائه راهکارهای مؤثر، سبب افزایش حاشیه‌نشینی و بحران‌های اجتماعی در شهرهای بزرگ خواهد شد.
همچنین، عدم وجود سیاست‌های حمایتی متناسب با نیازهای روستاییان و نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی در مناطق روستایی، به شدت روند مهاجرت را تسریع کرده است.
لذا نیاز به برنامه‌های توسعه‌ای و حمایتی برای احیای روستاها و کاهش فاصله‌های درآمدی بین شهر و روستا امری ضروری است.
