افزایش چشمگیر حضور گردشگران چینی در افغانستان پس از روی کار آمدن طالبان، سؤالاتی جدی را درباره هدف این سفرها و ابعاد پنهان آن به وجود آورده است.
آیا این سفرها تنها جنبه گردشگری دارند یا پشت پردهای پیچیدهتر در کار است؟
پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، شاهد افزایش حضور گردشگران خارجی، بهویژه از چین در این کشور بودهایم. طبق گزارشها، در سال 2023، حدود 7000 گردشگر از افغانستان بازدید کردند که این عدد نسبت به سال 2021، رشد 913 درصدی داشته است.
یکی از این گردشگران، «هوی زیمو»، اینفلوئنسر چینی با بیش از 500 هزار دنبالکننده، تصاویری از سفر خود به افغانستان منتشر کرده که در آنها حضور زنان و تعامل آنان با مردان افغانستانی در شرایط خاص طالبان مشاهده میشود.
اما آنچه که جلب توجه میکند، نه تنها علاقه گردشگران به میراث فرهنگی و آرامش مناطق روستایی افغانستان است، بلکه افزایش فعالیتهای تجاری و اقتصادی میان چین و طالبان نیز نقش مهمی در این روند دارد.
چین، به عنوان اولین کشور که در سال 2023 سفیر خود را به افغانستان اعزام کرد، نه تنها در زمینههای سیاسی بلکه در زمینههای اقتصادی نیز وارد عمل شده است.
افغانستان با ذخایر معدنی ارزشمندی مانند مس و لیتیوم، به یکی از مقاصد مهم برای سرمایهگذاری چینیها تبدیل شده است.
این تحولات پرسشی اساسی را مطرح میکند: آیا حضور توریستهای چینی تنها یک جاذبه گردشگری است یا پشت این سفرها نیتهای اقتصادی و سیاسی نهفته است که میتواند پیامدهایی برای آینده افغانستان داشته باشد؟
همچنین نگرانیهایی از سوی برخی کارشناسان مطرح شده است که هدف اصلی چین از این حضور گسترده در افغانستان، بهرهبرداری از ذخایر معدنی غنی این کشور باشد.
افغانستان با دارا بودن معادن عظیم مس، طلا، نقره و لیتیوم، به مقصدی جذاب برای کشورهای خارجی تبدیل شده است.
برخی معتقدند که چین بهویژه با توجه به روابط اقتصادی و تجاری فزایندهاش با طالبان، ممکن است قصد غارت این ثروتها را داشته باشد و از شرایط خاص افغانستان بهرهبرداری کند.
این نگرانیها باعث شده است تا پرسشهایی درباره تأثیرات بلندمدت این تعاملات بر اقتصاد و امنیت کشور مطرح شود.
آیا افغانستان در مسیر استفاده از این منابع برای رشد اقتصادی خود قرار دارد یا اینکه در معرض تهدیدهای جدید اقتصادی و سیاسی قرار خواهد گرفت؟