در تاریخ 12 رجب سال 60 هجری قمری، معاویه بن ابی‌سفیان پس از سال‌ها ظلم و فساد، در شام درگذشت.
مرگ او روزی برای شادمانی اهل ایمان و اندوه اهل کفر و طغیان بود.
این روز به عنوان روز شکرگزاری برای هلاکت معاویه در نظر گرفته شده است.
در 12 رجب سال 60 هجری قمری، معاویه بن ابی‌سفیان، یکی از سرسخت‌ترین دشمنان اهل بیت پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله، در سن 78 سالگی در شام از دنیا رفت.
مرگ او نقطه پایانی بود بر دوره‌ای طولانی از فساد، ظلم و فتنه که در زمان حکمرانی‌اش علیه امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام و اهل بیت پیامبر اکرم علیهم‌السلام به وقوع پیوست.
معاویه در طول حکمرانی‌اش تلاش کرد تا حق اهل بیت علیهم‌السلام را غصب کرده و حکومت اسلامی را با سیاست‌های نفاق‌آلود خود به فساد بکشاند.
او نخستین کسی بود که به طور علنی دستور لعن و دشنام به امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام را در نمازهای جمعه صادر کرد و این عمل تا زمان خلافت عمر بن عبدالعزیز ادامه داشت.
همچنین معاویه به جعل حدیث علیه امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام پرداخته و بسیاری از محبان و یاران اهل بیت را به شهادت رساند.
پس از شهادت پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله، حضرت علی علیه‌السلام با چالش‌های بزرگ داخلی روبه‌رو شدند که یکی از اصلی‌ترین موانع برای تحقق عدالت توسط آن حضرت در سطح جهانی، خدعه‌ها و فریبکاری‌های معاویه بن ابی‌سفیان بود.
معاویه با بهره‌گیری از سیاست‌های نفاق‌آلود و فریبکارانه‌اش، همواره در برابر امیرالمومنین علیه‌السلام قرار گرفت و از هر فرصتی برای ایجاد فتنه و تفرقه استفاده کرد.
جنگ صفین یکی از بارزترین نمونه‌های خدعه‌های معاویه است.
او با استفاده از حربه‌های روانی و ترفندهایی همچون قرآن‌به‌سرکردن در جنگ، هدف خود را نه تنها مقابله با حضرت علی علیه‌السلام بلکه به چالش کشیدن مشروعیت خلافت ایشان قرار داد.
این کار باعث شد جنگ به درازا بکشد و جامعه اسلامی توفیق تحقق عدالت و انجام اصلاحات اجتماعی را به دست مبارک امیرالمومنین به دست نیاورد.
معاویه همچنین با بهره‌گیری از نفاق و عوام‌فریبی، توانست حمایت بسیاری از اهل شام را جلب کرده و به نوعی شبهه در میان مسلمانان ایجاد کند.
او از هر فرصت برای تهدید و تضعیف مقام حضرت علی علیه‌السلام استفاده می‌کرد و با تبلیغات منفی علیه ایشان، به تفرقه‌افکنی در میان مسلمانان دامن می‌زد.
این خدعه‌ها و فتنه‌ها که توسط معاویه به راه انداخته شد، موجب شد که حضرت علی علیه‌السلام نتوانند در شرایطی آرام و با پشتیبانی کامل جامعه اسلامی، عدالت جهانی که به آن باور داشتند را تحقق بخشند.
به جای آن، توانمندی جامعه اسلامی در جنگ‌ها و مبارزات داخلی که ناشی از فریبکاری‌های معاویه بود، هدر رفت.
از جمله مهم‌ترین اقدامات معاویه، خیانت به امام حسن علیه‌السلام و شهادت ایشان از طریق همسر آن حضرت، جعده بود.
در لحظات پایانی زندگی‌اش، معاویه به یکی از نزدیکانش اعتراف کرد که گناهان بزرگی از جمله غصب حق حضرت علی علیه‌السلام و قتل یاران امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام را مرتکب شده است.
مرگ او برای اهل ایمان روزی از شادمانی و برای دشمنان اهل بیت علیهم‌السلام روزی از اندوه بود.
