مهاجران افغانستانی در ایران همواره موضوعی حساس و چالشی بودهاند که دیدگاههای مختلفی را به همراه داشته است.
از یکسو، برخی به دنبال مدیریت انسانی و شفاف بحران مهاجرت هستند، در حالی که از سوی دیگر، نظرات انتقادی و افراطی بهویژه در فضای مجازی، بر لزوم اقدامات قاطعانه و حتی اخراج مهاجران از ایران تأکید دارند.
این تضاد دیدگاهها، نیازمند راهحلهای منطقی و متعادل است تا هم حقوق انسانها حفظ شود و هم منافع ملی کشور تأمین گردد.
موضوع مهاجران افغانستانی در ایران همیشه با بحثها و دیدگاههای مختلفی همراه بوده است که هرکدام بر اساس نگرانیهای اجتماعی، اقتصادی و انسانی شکل گرفته است.
اخیراً این موضوع دوباره در کانون توجه قرار گرفته و نظرات متفاوتی از جانب فعالان اجتماعی، رسانهها و برخی مقامات مطرح شده است.
دکتر حسام سلامت، جامعهشناس، معتقد است که نگاهی منفی به مهاجران و گسترش ستیز با افغانستانی ها، تنها به تشدید تنشها و آسیبهای اجتماعی منجر میشود.
او تأکید میکند که حل مسئله مهاجران باید با رویکرد انسانی و شفاف باشد تا حقوق افراد حفظ شود.
در مقابل، هادی کساییزاده، روزنامهنگار، از وضعیت بینظمی در آمار مهاجران انتقاد میکند و حضور غیرقانونی مهاجران را تهدیدی اقتصادی و امنیتی میداند.
او خواستار اقدامات قاطعانهتری برای ساماندهی و اخراج مهاجران افغان است.
در این میان، محمد حسین رضایی و سید محمد تقی حسینی، فعالان نسل دوم مهاجران افغانستانی در ایران، نگرانیهای خود را از تبعیضهای اجتماعی و مشکلات مدیریتی مطرح میکنند.
محمد حسین رضایی، که خود در ایران به دنیا آمده، وضعیت کنونی را «انسانیتزدایی» میداند و تأکید دارد که مهاجران باید با روشهای انسانی ساماندهی شوند.
در کنار این دیدگاهها، برخی نظرات افراطی در فضای مجازی نیز مطرح میشود که مهاجران افغانستانی را تهدیدی برای امنیت ملی معرفی میکنند و حتی به راهکارهایی چون «عقیمسازی زنان افغانستانی» اشاره دارند.
بسیاری از تحلیلگران این دیدگاهها را به وضوح با رویکردهای انسانی و قانونی در تضاد می دانند.
موضوع مهاجران افغانستانی یک مسأله پیچیده است که نیازمند راهحلهای جامع و متعادل است؛ و بدیهی است که رویکردهای افراطی تنها به تشدید بحرانها و تفرقهافکنی میانجامد.