با استقرار حدود 28 هزار جنگجوی طالبان در پنجشیر و تحمیل محدودیت‌های شدید، بسیاری از روستاها خالی از سکنه شده‌اند و مدارس منطقه از دانش‌آموزان خالی مانده‌اند.
طالبان با برپایی مدارس دینی و جهادی جایگزین، تلاش دارند نسل جدیدی از نیروهای خود را تربیت کنند، در حالی که مدارس معمولی و مدرن در این استان به شدت تضعیف شده‌اند.
استان پنجشیر افغانستان، پس از تصرف توسط طالبان، شاهد تحولات قابل‌توجهی در عرصه‌های مختلف اجتماعی و آموزشی بوده است.
با استقرار حدود 28 هزار جنگجوی طالبان در این منطقه، شرایط زندگی برای ساکنان بومی به شدت سخت شده است.
بسیاری از روستاها خالی از سکنه شده‌اند و هزاران خانواده به دلیل تهدیدات و آزارهای طالبان، مجبور به مهاجرت به دیگر مناطق یا کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان شده‌اند.
مدارس در پنجشیر نیز از این تحولات بی‌نصیب نمانده‌اند. طبق گزارش‌ها، بسیاری از مدارس خالی از دانش‌آموز شده‌اند و کلاس‌ها با حضور تعداد کمی از دانش‌آموزان برگزار می‌شود.
در برخی مناطق، حتی در کلاس‌های ابتدایی، فقط دو یا سه نفر حاضر هستند، در حالی که در دفاتر مدرسه تعداد ثبت‌نامی‌ها بین 20 تا 25 دانش‌آموز بوده است.
علاوه بر این، در برخی از مدارس، ساختمان‌ها به پایگاه‌های نظامی طالبان تبدیل شده‌اند و بسیاری از خانه‌ها و مراکز عمومی نیز تحت اشغال این گروه قرار گرفته‌اند.
در این میان، طالبان مدارس دینی و جهادی خود را در پنجشیر برپا کرده‌اند و تلاش می‌کنند با ارائه آموزش‌های ایدئولوژیک و نظامی، نسل جدیدی از نیروهای خود را تربیت کنند.
بسیاری از والدین به دلیل فشارهای اقتصادی و اجتماعی، مجبور به فرستادن فرزندان خود به این مدارس جهادی شده‌اند که محتوای آموزشی آن‌ها برخلاف مدارس معمولی، بر افراط‌گرایی و خشونت تأکید دارد.
حضور طالبان در پنجشیر، علاوه بر تغییرات آموزشی، به بحران انسانی و اجتماعی نیز دامن زده و زندگی در این استان را برای مردم آن به شدت دشوار کرده است.
